In Hollands Kroon komen de inwoners achteraan

Hollands Kroon heeft een vacature voor burgemeester en dan is het afwachten hoeveel lui gaan solliciteren. Het gaat tegenwoordig niet zo soepel als vroeger. Kijk naar een gemeente als Zaanstad met ruim 150 duizend inwoners. Ook daar was een vacature, maar wat er gebeurde: er waren te weinig sollicitanten. Commissaris van de Koning Johan Remkes moest besluiten een tweede ronde in te lassen. Pas in deze ronde viel de keus op Jan Hamming die overigens ook had gesolliciteerd naar de baan bij de gemeente Den Bosch en daar liever burgemeester wilde worden. Maar ja, zo is het niet gegaan.

Dat een burgemeester dus door lokale politici wordt geselecteerd is een ongelooflijke fout in ons stelsel. Want wat gebeurt, is dat er vooral gekeken wordt naar zijn kwaliteiten als bestuurder, de profielschets van Hollands Kroon begint daar ook mee, terwijl een burgemeester eerst en vooral de eerste burger is van alle burgers in de gemeente. Zij zijn eerst aan zet zou je zeggen. Maar het zijn de politici die bepalen waaraan een burgemeester moet voldoen. Hij moet een strateeg zijn, een visionair, iemand die doelgericht, besluitvaardig en integer zijn.

Kortom, een burgemeester die het politieke spel weet te waarderen, een goede kijk heeft op hoe de hazen lopen in de lokale politiek en die de wethouders niet voor de voeten gaat lopen. Wat hij in zijn vrije doet, het doorknippen van linten, het bezoeken van jubilarisfeestjes en het zoeken naar geluksplekken, mag hij allemaal doen, maar het gaat om het bestuurlijke handwerk: de wethouders bij de les houden. En dat hij de openbare orde moet handhaven is natuurlijk vanzelfsprekend.

Een energieke burgemeester moet hij zijn, vinden ze in Hollands Kroon. Die vroeg zijn bed uitkomt. En niet de kantjes ervan afloopt. Maar dat zegt niet zoveel. Beter is om te zoeken naar een slimme burgemeester, iemand ook die creatief is, die niet alleen weet het fantasierijke boekhouden van de gemeente aan te moedigen, maar ook het Sanhedrin in Anna Paulowna om de tuin te leiden en wethouder Theo Meskers wijs te maken dat hij eigenlijk een heel goede Gedeputeerde kan zijn en dat hij hoog zal eindigen als hij zich verkiesbaar stelt voor de provinciale verkiezingen volgend jaar. 

De schets is een aaneenschakeling van bestuurlijk proza hoe de gemeentelijke organisatie ervoor staat en hoe de gemeente haar inwoners weet te modelleren tot gehoorzame mensen die de orders van de gemeenteraad nauwgezet opvolgen. De inwoners mochten langs komen op het gemeentehuis om te zeggen wat voor burgemeester zij graag willen hebben. Volgens de pers was een anderhalve man en een paardenkop op de bijeenkomst afgekomen. Logisch natuurlijk want burgers beslissen niet over hun nieuwe burgermeester. Het hele proces gebeurt achter gesloten deuren. En dit anno 2018.

De wensen van de inwoners lezen we op de laatste bladzijde van de schets alsof dit minder belangrijk is. Ik zou het omdraaien en de schets openen met de wensen van de inwoners.

De gemeente had kunnen besluiten om een klankbordgroep in het leven te roepen met louter inwoners die onder geheimhouding hun zegje kunnen doen tijdens het hele proces. Participatie heet dit geloof ik in ambtelijk Bargoens. Maar van eigen vernieuwingszucht waar de gemeente Hollands Kroon prat opgaat laat de gemeente het hier behoorlijk afweten.

Ik ben benieuwd hoeveel kandidaten zich zullen melden voor de vacature. Heerhugowaard heeft ook een vacature voor burgemeester. Er hebben maar 12 mensen gesolliciteerd. De baan is niet meer gewild blijkbaar.

Eugeen Hoekstra  

 P.S. Waar ik hij schrijf bedoel ik ook zij