Wat vindt de dementerende er zelf van?

Schagen moet een dementievriendelijke gemeente worden. Een nobel streven net als een vrouwvriendelijke gemeente willen zijn of een homovriendelijke gemeente. Het is niet zo dat de gemeente Schagen zo slecht figuur slaat op de manier waarop ze aandacht besteedt aan mensen met dementie. Onderzoeken geven Schagen een ruime voldoende als het gaat om begeleiding en dagbesteding (geen eigen bijdragen meer) voor mensen met dementie en om respijtzorg om mantelzorgers te ontlasten.

De vraag is natuurlijk of dit bij elkaar ook voldoende is. Daarbij komt dat het aantal dementerenden de komende jaren zal stijgen. In 2020 telt Schagen 932 mensen met dementie, in 2025 1.180, in 2030 1.476 en in 2040 1.883. Een aantal waar ik niet van schrik. Dementie is verschrikkelijk, maar we moeten het probleem maatschappelijk gezien niet ‘erger’ maken dan het is.

De middag is bedoeld om uit te leggen wat dementie is en dat we alert moeten zijn op mensen die vreemd gedrag vertonen en dat wij hen bij de hand nemen. Raar eigenlijk want er zijn zoveel mensen die zich anders gedragen maar niet dement zijn. ‘Nee, dement, nee dan ben ik niet. Ik heb een hersensbeschadiging opgelopen’ of ‘nee, dit komt door mijn verslaving’ of ‘nee, ik heb een mentale beperking.’ Ik hoef niet voorgelicht te worden. Als ik iemand kan helpen die even de weg kwijt is dan doe ik dit. Ik zie niet waarom andere mensen dit niet zouden doen. Bent u soms dement? Dat vind ik zo’n impertinente vraag. Ik denk aan

Hans die met zijn fiets op een kruispunt staat en een verdwaalde indruk maakt. Hij kan dement zijn maar dat hoeft natuurlijk niet. Voor mij is hij in de war en dat is voldoende reden voor mij om te helpen. Overigens vind ik dat Hans niet alleen de weg op had moeten gaan.   

Inderdaad, we moeten vooral focussen op de thuissituatie van dementerenden. Daar ligt de meeste zorg. Is de woning veilig genoeg? Hoe is de huishouding geregeld en de boodschappen? Wie gaat met de bewoner mee als hij wil wandelen, fietsen of een boodschap wil doen? Of krijgt hij of zij een GPS- tracker mee? Er kan weinig mis gaan als de zaken thuis in orde zijn. De veiligheid van het oude verzorgingshuis en het comfort moet de dementerende zelf ervaren in zijn eigen huis. De gemeente moet die veiligheid garanderen. Veiligheid en wooncomfort zouden de sleutelwoorden moeten zijn op die middagbijeenkomst.

Alzheimer Nederland roept al jaren dat naast iedere persoon met dementie een casemanager moet staan. Dit kan ik helemaal onderschrijven. Een casemanager is steun en toeverlaat van de persoon met dementie vanaf de diagnose tot aan het overlijden of opname in een verpleeghuis. Voor mantelzorgers is de casemanager een luisterend oor en aanspreekpunt. Wat zien we: casemanagers worden massaal ontslagen. En er ontstaan wachtlijsten. Dit is natuurlijk onacceptabel. Het Ministerie VWS heeft een onderzoek ingesteld naar de wachtlijsten en komt in december met de resultaten. Tot zolang wordt het behelpen. Hoe wil je een dementievriendelijke gemeente worden als het meest elementaire niet op orde is?

Op de middag van de gemeente doen een flink aantal organisaties hun opwachting en laat zien hoe het zorgveld versnipperd is. Hierboven hangt een paraplu van overheden, zorgverzekeraars, zorgkantoren en zorgaanbieders die van alles willen met dementie maar elk vanuit hun eigen idee. Er is maar een vraag belangrijk: wat wil de dementerenden zelf. Zover ik weet is dit in Schagen niet onderzocht. 

De bijeenkomst is op 21 juni van 16.30 – 20.00 uur. In die tijd komen veel mensen die aan dementie lijden terug van de dagbesteding en is het tijd voor de maaltijd en voor sommigen ook bedtijd. Voor veel mantelzorgers een drukke tijd waarbij niet zomaar anderen kunnen worden ingezet. De gemeente Schagen moet van ver weg komen om een zich zelf het predikaat te geven van een dementievriendelijke gemeente. 

Eugeen Hoekstra