Laat de oppositie niet voor spek en bonen zitten

Het zal toch niet waar zijn dat het vormen van een nieuwe coalitie in Schagen op dezelfde manier zal gaan zoals het al meer dan 100 jaar gaat. Dat het een dichtgetimmerd collegeprogramma oplevert waartegen vanuit de raad, lees de oppositie, niets valt in te brengen. Dat we opnieuw opgescheept zitten met een gesloten bastion wat betekent dat de oppositie vier jaar lang voor spek en bonen in de raad zit. En wat te zeggen van de kiezers. Zij hebben gestemd en vervolgens moeten ze maar afwachten hoe die partij, waarop hij of zij heeft gestemd, omgaat met haar verkiezingsprogramma.

Verruimende politiek wordt het genoemd als de politiek afstapt van dikke pakken papier waarin het beleid voor de komende vier jaar tot in detail staat beschreven. Dat maakt de politiek heel saai waardoor nog meer mensen weglopen omdat ze denken dat alles al is besloten. Akkoord op hoofdlijnen, raadsprogramma op hoofdlijnen met inbreng van de hele gemeenteraad en een maatschappelijk akkoord met de inwoners. Kortom , hoe erg is het dat grenzen tussen coalitie en oppositie vervagen. We weten dat burgers zich groen en geel ergeren aan politieke spelletjes en snappen niet waarom fracties (van coalitie en oppositie) niet met elkaar samenwerken om oplossingen te bedenken voor maatschappelijke problemen. Besturen in wisselende meerderheden kan ook prima in de gemeenten.

Als we een belangrijke les kunnen trekken uit de groeiende kloof tussen bestuur en burgers is, en dat het misschien wel zo is dat zowel raadsleden als bewoners elkaar wat meer ruimte mogen geven. Bestuurders moeten niet bang zijn om te experimenteren met nieuwe vormen van samenwerking. Doen we al, hoor ik ze roepen op het gemeentehuis aan de Laan. Ik heb het over raadsleden, niet over wethouders, dat is de klassieke fout die gemaakt wordt op dit vlak, dat wethouders het contact onderhouden met de samenleving. Wij zien de raadsleden alleen als er verkiezingen zijn. Dan zien we ze lopen en draven en we zien hun portretten hangen op borden.

Na de verkiezingen is dit allemaal voorbij. Mensen weten nog wel een naam te noemen van een wethouder, maar de meeste raadsleden zijn volstrekt onbekend. Dit moet anders en beter. Waar we behoefte aan hebben zijn inspirerende raadsleden die vernieuwende denkers en doeners onder de bevolking willen ontmoeten. In Schagen wordt nog steeds van de burger verwacht dat hij naar de politiek komt. Je weet toch waar we vergaderen, wordt er dan gezegd.

Maar de politici moeten naar de burgers. De wethouders hebben hun adviesraden en dorpsraden, de raadsleden hun kiezers. In steeds meer gemeenten worden experimenten uitgevoerd. Sommigen slagen en sommigen niet. Soms moet je volhouden. Zijn er voorbeelden van vernieuwende democratische projecten? Burgertoppen, Right to Challenge, burgerbegroting en burgerraadsleden.

Terug naar de coalitievorming. Hier is het moment dat de verkozenen niet alleen hun kiezers bedanken, dat ze de moeite hebben genomen om naar de stembus te gaan, maar als gebaar uit respect ook de moeite nemen de kiezers te horen om zodoende te weten wat zij vinden van het raadsprogramma voor de komende vier jaar. Ja, raadsprogramma want we moeten het samen doen: coalitie, oppositie en de burgers. Gaat het straks lukken samen of kruipen we weer weg achter ons eigen meningtje en spelletje komende vier jaar?

Eugeen Hoekstra