18 mei is het D-day

Woensdag is een belangrijke dag voor veel mensen die thuishulp krijgen van de gemeente. De Centrale Raad van Beroep, de hoogste bestuursrechter in Nederland doet uitspraak of de huishoudelijke hulp valt onder de Wet maatschappelijke ondersteuning of niet. De gemeente Schagen vindt sinds februari 20015 van niet, maar stel dat de rechter contrair beslist, dan staat Schagen er gekleurd op.

Inwoners in Schagen die huishoudelijke hulp betaald kregen van de gemeente hebben bericht ontvangen dat deze hulp stopt op 1 mei dit jaar. Dit is voor heel veel mensen gebeurd. Wie een laag inkomen heeft kan echter bijzondere bijstand ontvangen van de gemeente om een hulp te charteren op de particuliere of zwarte markt. Niemand valt daarom tussen wal en schip, zegt wethouder Blonk onvermoeibaar. Maar is dit zo?

Mensen die een inkomen hebben boven 130% van de bijstandsuitkering komen niet in aanmerking voor die vergoeding van maximaal 18,50 euro per uur. Zij kunnen de huishoudelijke hulp wel zelf betalen is de redenering, maar als dit NIET zo is vallen zij wel degelijk tussen wal en schip. Wie zijn deze mensen?

Het probleem is dat het inkomen niet hetzelfde is als het netto-besteedbaar inkomen. Mensen kunnen wel een inkomen boven die 130% norm, maar netto er slechter voorstaan. Dit speelt vooral in huishoudens met hoge zorgconsumptie, flinke vaste lasten, alimentatie, schulden, studerende kinderen, stijgende eigen bijdragen, etc. Armoedeval is ook zo’n ding. Je gaat werken en als ‘beloning’ ga je in inkomen achteruit. Dit komt doordat de toeslagen stoppen zoals de huurtoeslag.

Vooral de middeninkomens krijgen zware klappen. Dit komt dan weer door de hoge eigen bijdragen in de zorg. Kortom, mensen met een hoger bruto-inkomen dan de 130% norm kunnen het qua bestedingsruimte slechter hebben. Toch krijgen zij geen vergoeding voor de huishoudhulp van de gemeente.

Er zijn nog meer mensen die tussen wal en schip vallen. Dit zijn mensen waaraan je aan de buitenkant niet kan zien dat zij een beperking hebben, zoals mensen met lichte dementie, autisme of een psychische stoornis. Zij lopen bij het indiceren een groter risico buiten de boot te vallen dan mensen wier beperking wel zichtbaar is.

Zo focust de gemeente op het regievermogen van hulpvragers om vast te stellen of zij hun huishouden kunnen bestieren. Een risicovolle aangelegenheid, zeker als dit met de natte vinger gebeurt. Dat iemand zijn mondje kan roeren zegt niets over zijn regelvermogen. Met name ouderen doen zich vaak beter voor dan ze zijn. Dit betekent dat ze bij tegenslag meteen de regie kwijt zijn. Eigenlijk willen onze politici er niet aan dat er mensen zijn met gebreken. Zij vormen al jaren de sluitpost van de begroting. 

Zoals gezegd doet de Centrale Raad van Beroep uitspraak over huishoudelijke hulp op 18 mei om 09.45 uur. De bestuursrechter in Utrecht heeft al een voorzetje gegeven.  De gemeente Utrecht had het aantal uren hulp gereduceerd tot 78 uur per jaar. Heb je dan een schoon en leefbaar huis? Onwaarschijnlijk zegt de rechter en de cliënten kregen de eerder vastgestelde uren hulp bij het huishouden terug. Huishoudelijke hulp hoort wel degelijk onder de Wmo.  

Eugeen Hoekstra