Provincie zwicht, 1.500 woningen erbij!

Het gemeentebestuur weet het zeker. De provincie gaat zwichten. Er mag gebouwd worden in Schagen Oost. De provincie gaat het toegestaan. Een hoeraatje voor wethouder Simco Kruijer, al blijft de provincie gehecht aan het behoud van bijzondere, ongerepte landschappen. Maar nood breekt wetten. Uit gesprekken in 2024 bleek al dat Schagen voldoet aan de provinciale voorwaarden: voldoende voortgang in binnenstedelijke projecten en een blijvende vraag naar woningen.

Het proces lijkt eenvoudig. Je roept hard dat er overal in Schagen gebouwd wordt en dat Schagen nog wel zes uitleggebieden heeft, maar dat Schagen Oost logischerwijs de eerste is. De provincie is overtuigd en in een bestuurlijk gesprek in februari 2025 kwamen in Haarlem geruststellende woorden uit de mond van de gedeputeerden: Schagen mag het vervolgtraject woningbouw opstarten.

Toch heerst er in Schagen nog enige aarzeling. Dit betekent immers nog geen definitief groen licht uit Haarlem. De volgende stap is een formeel standpunt van de provincie waarin een positieve grondhouding wordt aangenomen. Dit principebesluit wordt voor de zomer verwacht, waarna de Statenleden na de zomer worden geïnformeerd. Op het gemeentehuis klinkt de triomfantelijke conclusie: “De buit is binnen.” Na Muggenburg-Zuid is Schagen Oost aan de beurt.

Maar een positieve grondhouding is nog geen definitief besluit. Schagen moet aantonen dat het groene karakter van het gebied behouden blijft. Er komen woningen met zorg, met name voor ouderen, en er komt een stadspark. Is dit voldoende in de ogen van het provinciebestuur?

Opvallend is hoe de provincie haar eigen beleid versoepelt, zij het met een goede reden: de woningnood. Groen moet wijken voor nieuwe woningen. Maar toen de provincie destijds bepaalde gebieden in Noord-Holland als ‘bijzonder’ bestempelde en deze in de Provinciale Omgevingsverordening opnam, was er óók al sprake van een wooncrisis.

Haarlem legde zichzelf hiermee beperkingen op en liet heel Nederland zien hoe zorgvuldig het met kwetsbare gebieden omging. Dit standpunt blijkt nu onhoudbaar. Opeens mag er in het groen gebouwd worden, mits wordt voldaan aan voorwaarden zoals een evenwichtige mix van jong en oud en minimaal 30% sociale huur. “Bouwen, bouwen, bouwen” is nu het devies, en de provincie kan daar weinig tegen inbrengen.

Toch betekent een provinciale koerswijziging niet dat alle obstakels uit de weg geruimd zijn. Stikstofproblematiek kan roet in het eten gooien en de netcongestie blijft een grote zorg. Al in verschillende delen van Nederland worden bouwprojecten stilgelegd omdat woningen geen aansluiting op het stroomnet krijgen.

Dit probleem zal de komende jaren alleen maar groter worden. Boven Schagen Oost lopen hoogspanningsmasten, en er zijn plannen voor grotere masten. De regio staat voor grote veranderingen.

Hoewel de provincie een positieve grondhouding heeft ingenomen, is dit geen garantie voor een definitief akkoord. Toch wil het college van Schagen niet afwachten en vraagt de gemeenteraad alvast om 1,6 miljoen euro beschikbaar te stellen.

In Schagen Oost zullen minimaal 1.100 en maximaal 1.500 woningen verrijzen, waarbij bestaande functies zoveel mogelijk worden gecombineerd met wonen, recreëren, groen, ecologie en duurzame landbouw. In werkelijkheid zal het groene landschap plaatsmaken voor bebouwing, en zal de weidsheid grotendeels verdwijnen. Belangengroepen zullen erop toezien dat het bijzondere landschap niet volledig verdwijnt. De gemeente nodigt hen uit om mee te denken, maar samenwerken nou nee!

Eugeen Hoekstra