Column: Schagen heeft lelijke puisten

Kent u ze de bouwsels in Schagen die schitteren van lelijkheid? Die irritaties oproepen omdat ze niet worden gesloopt, niet herbouwd en ook niet opgeknapt. Neem het wit gekleurde lange bouwsel langs de Zuiderweg met het predicaat “Karwei” erop? Het ziet er toch niet uit: een streep lelijk behang langs de belangrijkste weg in Schagen. Je wordt er niet vrolijk van als je er langs rijdt.

Er is ergernis want waarom kan dit niet anders. Iets verderop staat de transformatorbunker uit de Tweede Wereldoorlog te verslonzen Het bouwsel is een rijksmonument sinds 1996 en is enigszins verbouwd tot kantoor. Maar wie is nu verantwoordelijk voor de reiniging van het monument? Het ziet er vies uit en dat hoort niet zo.

Een tiental meters westwaarts komen de appartementen in zicht die langs de noordkant van de Zuiderweg als bouwdozen plompverloren zijn neergezet in een stuk verweesd groen door iemand, die geen verstand heeft van stedenbouwkunde en beeldkwaliteit. De flats ogen lelijk door hun hoekigheid en afzichtelijke bruingrijze monotone kleur. In de tijd dat ze net gebouwd waren konden sommigen het niet laten om ze te betitelen als appartementen die goed passen in Oost-Europa. Dit wil niet zeggen dat de appartementen niet fijn zijn om er in te wonen. Maar het oog wil ook wat en dan mag je wat meer fantasie verwachten.

Op de plek waar ooit een kleine tuinderswoning stond, aan de Tjallewallerweg in Schagen, is een opvallende woning gebouwd die qua massa aanzienlijk groter is dan wat er stond. Het meest opmerkelijke zijn de oogverblindende uiterlijkheden van de woning die in niets lijken op het huisje dat er stond: bescheiden en lief oogde voor de omgeving,

De gevel zou geïnspireerd zijn door museumboerderij Vreeburg: een geheel in oude stijl gerestaureerde 17de-eeuwse stadsboerderij. Maar daar lijkt de betreffende woning helemaal niet op. Je kunt er geen boerderij in ontdekken. De intentie mag goed zijn maar toch deugt er iets niet. Je bouwt toch ook geen Amsterdams grachtenhuis midden in de polder? Dat zou potsierlijk zijn, maar in Schagen mag dit dus wel. Je vraagt je af hoe die goedkeuring tot stand is gekomen. Wat heeft de doorslag gegeven?

Midden in het centrum van Schagen is het Hotel Marktstad gebouwd. Het gebouw steekt tientallen meters uit boven het bestaande gebouw waar de hoofdingang zit van het hotel aan de Markt. De gekozen bouwhoogte is vanaf een bepaalde afstand storend, omdat het de blik vertroebelt op het in 1750 gebouwde pand. Waarschijnlijk zal de exploitatie de boventoon gevoerd hebben bij de onooglijke bouwhoogte van Hotel Marktstad.

Wat aan het rijtje niet mag ontbreken zijn de stedenbouwkundige “rotte” plekken bij de noordelijke entree van Schagen: ter hoogte van het kruispunt Westerweg-Havenstraat liggen de panden Westerweg 2 (Blokker weegbrug en fouragehandel) en Havenstraat 29, de voormalige garage van Wirdum met daar tegenover een benzinestation. Gelukkig zijn er veelbelovende plannen om voor altijd verlost te zijn van deze zweer langs de Westerweg.

Om met het laatste te beginnen: nieuwbouwplannen genoeg om een einde te maken aan dit afzichtelijke bouwsel, maar wanneer is Schagen eindelijk verlost van dit ‘visitekaartje’? Nog trager gaat het met nieuwbouwplannen aan de kop van de recreatiehaven. De gemeente heeft in 2019 een paar panden aangekocht uit strategisch oogpunt. Hier moeten woningen komen en eventueel een restaurant. Maar tot aankoop van de andere loodsen is de gemeente tot nu toe niet gekomen.

Schagen is een fraaie plaats om te wonen en te recreëren. Daarop valt niets af te dingen. Maar er zijn ook plekken waarbij de haren je te berge rijzen en waar weinig of niets gebeurt om hiervan af te komen. Erg spijtig!

Eugeen Hoekstra