Wethouder Blonk moet er harder aan trekken !

Dat is de vraag. Het afschuiven van taken naar de gemeenten zou beter voor ons mensen zijn. Immers de gemeente weet wat burgers nodig hebben. Het zou ook goedkoper worden want het zou gaan schelen in de bureaucratie. Maar langzamerhand beginnen we te begrijpen dat de hele operatie alleen maar ellende heeft teweeg gebracht. Er is geen tv-programma of er wordt weer gepraat over de zoveelste misstand: mensen die tegen allerlei instanties aanlopen, van het kastje naar de muur worden gestuurd en elke keer weer moeten vertellen waarom ze hulp nodig hebben. Gaat het in Schagen niet zo?

Het Toezicht Sociaal Domein (TSD) en het Samenwerkend Toezicht Jeugd (STJ) kwamen onlangs met een verontrustend rapport naar buiten. Hierin stond dat wijkteams de kwetsbare gezinnen in de kou laten staan. Schagen komt er niet slecht vanaf. Dat is winst. Graag wordt er gekeken naar procedures, werkwijzen en protocollen, als aan deze eisen wordt voldaan dan wordt er tevreden geknikt in de vergaderzaal. Maar wat echt belangrijk is de output, het resultaat van alle inspanningen. Dat het aantal kwetsbare gezinnen in Schagen inderdaad afneemt. En om het breder te trekken: dat het aantal overbelaste mantelzorgers daalt, dat minder mensen problematische schulden hebben, dat minder mensen leven in eenzaamheid of in armoede. Dat Schagen steeds meer gelukkige mensen heeft. Wethouder Blonk moet er harder aan trekken.

Eigenlijk is het project wijkteams mislukt. Dit valt niet te wijten aan de medewerkers die hun stinkende best doen om mensen te helpen. Maar het gebeurt vooral aan de achterkant. Preactief. Niet proactief, aan de voorkant: preventie is het hoogste doel. Onderzoeksbureau Movisie kwam met cijfers. Outreachend werken wordt nauwelijks gedaan. Opbouwwerk in de wijk hetzelfde beeld. Preventief werken niet veel beter. Vroegsignalering van sociale- of gezondheidsproblemen houdt niet over. Het zal in Schsagen niet veel beter zijn. De wijkteamleden werken hard en daarop is niets aan te merken. Daar gaat het nu niet over. De vraag is zijn zij de gamechanger geworden in de zorg?

Conclusie is gauw gemaakt: de wijkteams zijn oude wijn in nieuwe zakken gebleken. Een voortzetting van de werkwijze die gevolgd werd vanwege de Wet voorzieningen gehandicapten en de oude Wet maatschappelijke ondersteuning. Een recent onderzoek dat de gemeente Schagen heeft laten uitvoeren laat zien dat 32% van Wmo-cliënten niet tevreden is over de manier waarop er naar hen geluisterd wordt. Wijkteamleden houden keukentafelgesprekken met cliënten. 17% zegt ontevreden te zijn over dit contact. Nog eens 22% zegt noch tevreden noch ontevreden te zijn. Het houdt dus niet over.

Waar we niet in verzeild moeten raken is dat het bij sociale wijkteams teveel gaat over  bedrijfsprocessen. Dat de teams verworden tot het zoveelste professionele collectief gericht op individuele problematiek. Hun opdracht is veel omvangrijker. De vraag is hebben de wijkteams een zodanige alertheid ontwikkeld en een zodanige bekendheid opgebouwd dat zij hebben kunnen bijdragen aan meer geluk onder de lokale bevolking? De al overheersende opdracht is zorgen dat minder mensen ongelukkig zijn. Preventie, preventie en nog eens preventie is het enige mantra dat hierbij telt: voorkomen is toch veel beter dan genezen.

Het sociale domein moet geen soort professioneel zorg-weiland worden die staat buiten de samenleving. Zo vind ik het vreemd dat in de sociale teams geen burgers, de ervaringsdeskundigen bij uitstek, zijn opgenomen. De burgerregie ontbreekt en dat is een slechte zaak. In Schagen dreigt te gebeuren dat burgers buiten het proces worden gehouden terwijl het wel om hun sociaal domein gaat. Het is hun domein. Mag de WmoAdviesraad gaan over het beleid, de uitvoering is net zo belangrijk, maar een cliëntenraad van Wmo-cliënten (met ondersteuning) is er niet in Schagen. Dat deugt niet.

Eugeen Hoekstra