Schagen wil statiegeld op petflesjes – maar doen dan?

De gemeenteraad van Schagen heeft zich uitgesproken voor statiegeld op kleine flesjes. Een goede zaak. Over grote flessen wordt al statiegeld geheven maar over Petflesjes en blikjes nog steeds niet. Vooral de supermarkten hikken aan tegen de kosten en vragen zich hardop af of statiegeld nou de beste oplossing is. Ik heb goed nieuws: het is de beste oplossing. Supermarkten willen eigenlijk helemaal af van het statiegeld, omdat zij het inzamelingstraject moeten bekostigen. Hun beste argument is dat er nauwelijks flessen van 1,5 liter in de natuur of het straatbeeld worden aangetroffen. Ja, hallo, wat dachten jullie waardoor dit komt?

Helaas zien we steeds meer flesjes van 0,33 of 0,5 liter opduiken in ons milieu, Logisch, want de gemiddelde scholier, sporter of recreant neemt liever geen 1,5 liter mee. Logisch zou zijn dan ook op deze flesjes statiegeld te gaan heffen. Dat doen ze in Duitsland al jaren. Bij de Lidl in Duitsland kun je kiezen voor een bonnetje (geld terug) of doneren aan een goed doel.

De raad van Schagen heeft zich aangesloten bij de Statiegeldalliantie die de invoering van statiegeld op alle Petflesjes en blikjes bepleit. Amsterdam en veel andere gemeenten  zijn Schagen voorgegaan. De boodschap is dat we afscheid moeten nemen van de wegwerpmaatschappij. Statiegeld op kleine flesjes en blikjes is een logische stap en de prikkel van statiegeld leidt tot meer recycling. Jaarlijks komen in Nederland 50 tot 100 miljoen plastic flesjes en 100 tot 160 miljoen blikjes op straat of in de vuilnisbak terecht.

Onderzoeksbureau CE Delft becijferde dat met statiegeld op flesjes en blikjes het zwerfafval met 70 tot 90 procent afneemt. Maar de invoering is erg duur. Tussen de 10 miljoen en 110 miljoen euro, afhankelijk van het aantal inzamelingspunten, maar het levert ook geld op doordat gemeenten besparen op opruimwerk en het efficiënter verwerken van afval. De supermarkten en de levensmiddelenindustrie noemen de rekensommetjes onbetrouwbaar. Ze zien niet zoveel in statiegeld op blikjes en flesjes en meer in vrijwillig afval inzamelen. Hebben ze hier een punt?

Het aannemen van een motie die de gemeente geen geld kost en misschien wel geld bespaart is geen kunst als de gemeente niet tegelijk laat zien dat ze alles doet om te voorkomen dat die rotzooi in het milieu blijft liggen. Zo had Schagen kunnen besluiten voor het oprapen en wegbrengen van de flesjes en blikjes naar inzamelingpunten (inzamelautomaten) een kleine financiële vergoeding in het vooruitzicht te stellen. De ervaringen bij gemeenten die dit doen zijn goed. Nederland Schoon maakt er reclame voor.

De vergoeding voor een flesjes of blikje is 5 cent dat wordt bijgeboekt op een pasje. Vooral sportverenigingen doen goede zaken met dit systeem omdat de ervaring is dat de baten vooral bij de sportclubs terecht komen. Tenslotte is niks mis mee om goed gedrag te belonen. Schagen houdt het bij scholieren die een paar keer in het jaar zwerfvuil oprapen van de straat. Ook hier is niks mis mee, maar het blijft bij die paar keer terwijl het vuil het hele jaar aanwezig is en het milieu onnodig belast.  

Het is fantastisch dat de gemeenteraad van Schagen zich heeft geschaard achter de Statiegeldalliantie maar de uitspraak blijft gratuit als ze niet een extra stapje doet in de strijd tegen het zwerfvuil in de gemeente.   

Eugeen Hoekstra