Het is Hollands Koon en Schagen in de bol geslagen

Wethouders die opstappen, een burgemeester die het schip wil verlaten, het zijn ingrediënten van een politieke soap die al een paar jaar aan de gang is in Hollands Kroon. De Polder haalde de landelijke pers met de slogan minder regels, meer vrijheid voor de inwoners (en de ambtenaren) en Schagen kwam in het nieuws met geluk voor haar inwoners. Zo reisde Nieuwsuur af naar de Magnusveste voor een interview met wethouder Steven van Dijk (PvdA) waarin hij vertelde over zijn Saulus Paulus momentje toen hij zich bekeerde tot het geluk. Er wordt besmuikt gelachen hier en daar, maar er zal geen bestuurlijke crisis over uitbreken. Anders is het in Hollands Kroon: daar wachtte een bestuurlijke crisis. Het laissez faire-gedoe in deze gemeente levert politieke slachtoffers op.

Het lijkt erop dat de ambtelijke top de wethouder Financiën niet tijdig en adequaat heeft ingelicht over het onheil dat hem te wachten stond. Een gevolg van het nieuwe werken? Als je een ambtenaar wil spreken is hij met vakantie of zit in een bespreking of heeft hij kinderoppas. We moeten er dichter op zitten, hoorde ik wethouder Meskers zeggen, maar hij zei dat toen de gemeenteraad vragen begon te stellen over de gemeentelijke financiën. Schagen speelt het slimmer, neemt minder risico met haar verhaal over geluk.

Wat moeten we vinden van een gemeente die niet wil weten waar haar ambtenaren uithangen? Blunders stapelen zich op over verkeerde afschrijvingstermijnen en scholen waarvoor plotseling noodlokalen moesten komen. De hallelujaverhalen over een impuls geven aan de Anna Paulowna klonken al een tijd behoorlijk vals. Een tekort van 2,4 miljoen euro is geen kattenpis. Tegelijkertijd lopen topambtenaren weg, nu twee wethouders en straks verlaat de immer onpopulaire burgemeester Jaap Nawijn het schip. Het ergste is dat de kiezers niets te vertellen hebben. Er kan zo weer een nieuwe coalitie aan de slag met mensen die komen uit dezelfde besmette pool van politici. 

In Schagen klotst het geld op tegen de plinten van het gemeentehuis en dat leidt tot creatieve vondsten. Hoe steken wij Hollands Kroon de loef af? We gaan voor het geluk van onze inwoners, riep een raadslid. Slecht idee, zei de wethouder Financiën, maar niet voor lang: Schagen kan wel wat publiciteit gebruiken. Wie herinnert zich niet de afgang vorig jaar toen de gemeente halsoverkop moest besluiten de huishoudelijke hulp in ere te herstellen. Werd landelijk nieuws. Dat moet anders en beter. Schagen moet beter uit de verf komen. En dus kwam men op het idee het over het geluk van de inwoners te hebben.

Hollands Kroon en Schagen grossieren in buitenissigheden om hun zelfbeeld een beetje op te poetsen: kijk nou eens hoe modern we zijn? Het wordt allemaal over de hoofden van de nietsvermoedende bevolking uitgestort maar ze heeft er part noch deel aan. Sturen op geluk is net zo bizar als sturen op humor: als inwoners koop je er niets voor. De klachten- en bezwarencommissies hebben nog steeds handen vol werk en het beleid is onveranderd gebleven: in de ene straat plant de gemeente bomen en iedereen is blij, in de andere straat haalt de gemeente ze weg en is iedereen boos. De gemeente heeft een Januskop. Ze kan niet iedereen gelukkig maken. Dat is godsonmogelijk. Dat verandert niet. Daarom durf ik te wedden dat we na de verkiezingen volgend jaar niemand in Schagen horen praten over geluk?

Eugeen Hoekstra