De vervuiler betaalt – maar wie is de vervuiler?

Maar wie is de vervuiler? De overheid, inclusief gemeenten, wijzen graag naar de burger, de consument die voor veel afval zorgt en het verwerken hiervan kost geld en dan mogen wij consumenten de rekening betalen. Maar hoe zit het echt? Afval, meestal verpakkingen van alles en nog wat, maken wij niet zelf. We krijgen het opgedrongen van de verpakkingsindustrie en als het niet van hen is, is het wel van de supermarkten of ander gespuis, maar waar het om gaat is dat wij hier niet om vragen. Niet wij zijn de vervuiler maar zij die ons al die rommel in onze maag splitsen.

Zoals broodzakken, koekzakken, oliebollenzakken, stokbroodzakken, fruitzakken, vleeswarenzakjes, papierenzakken met venster, aluminium bakken, saladebakjes, drinkbekers, saladebekers, cupcake vensterdozen, milkshake bekers, kibbeling- en haringbakjes, flesjes, kartonnen verzendkokers en noem maar op. Zijn we mee opgegroeid, betalen we trouw aan mee, kan soms niet anders, maar zijn wij hierdoor de vervuilers die moet betalen? Ik dacht het niet en toch gebeurt het. We betalen de verpakking en de verpakkingsindustrie en we betalen de gemeente om de rotzooi op te halen en te vernietigen.

Druiloren die we zijn: wij hebben toch niet om die rommel gevraagd. De rekening moet naar de vervuiler: de verpakkingsindustrie en die moet het regelen met de afnemers: winkels en supermarkten. De gemeente moet niet bij ons zijn. Die moet bij de vervuiler zijn. Dat zijn wij niet. Hoeveel producten liggen niet in de schappen die helemaal zijn ingepakt met folie en ander materiaal? Ik noem de komkommers en u hebt een beeld.

Verpakking is soms nodig uit oogpunt van hygiëne of om snel bederf tegen te gaan, maar maak die verpakking zo dat deze milieuvriendelijk is, dat deze snel afbreekt en geen nare resten laat in de natuur. Kijk hoe wij, consumenten, omgaan met het verbod op gratis plastic tassen. Er is geen onvertogen woord gevallen en het is een succes. Natuurlijk is het een succes: wij consumenten zien de noodzaak er wel van in. En plastic ballonnen hoeven van ons ook niet. Wij consumenten hebben toch niet bedacht dat die tassen en die ballonnen van plastic moeten zijn?  

Sommige verpakkingen zijn gevaarlijk voor de gezondheid, zegt Foodwatch al een heel lange tijd. Er zitten gevaarlijke aromatische koolwaterstoffen (MOAH) en verzadigde koolwaterstoffen (MOSH) uit minerale oliën in. Huismerkproducten van Albert Heijn, Jumbo, ALDI en Lidl zijn nog steeds aanzienlijk vervuild. Hierop heeft Foodwatch de supermarkten opnieuw aangeschreven en opgeroepen om de gezondheid van hun klanten serieus te nemen en direct maatregelen te nemen. Lidl en Jumbo zijn overstag gegaan en weren deze verpakkingen maar Albert Heijn en Aldi gaan niet zo ver.

Er is nog iets. Supermarkten dwingen consumenten vaak grotere verpakkingen te kopen dan nodig is. Dit leidt tot verspilling van voedsel. Mee stoppen vindt onderzoeker Toine Timmermans van de Universiteit van Wageningen en zorg voor kleinere proporties. Wij consumenten worden van alle kanten belazerd. Door de gemeente die ons laat betalen voor huisvuil waarvan een flink deel aan ons wordt opgedrongen door de verpakkingsindustrie en door supermarkten die ons laten betalen voor hun dure en misleidende verpakking.

Maar er is nog een onderwerp dat wij als consumenten ten onrechte op onze conto schrijven en dat is overgewicht.  Wie is hier nu de schuldige vraag ik me af. De consument omdat die zich volpropt met eten of de industrie die dranken en voedsel maakt waarin veel te veel suiker (en zout) zit. De industrie natuurlijk. We worden vergiftigd waar we bij staan.

Als de helft van de Nederlandse bevolking te dik is, dan is er toch meer aan de hand dan dat overgewicht de schuld is van de gulzige onverzadigbare consument. Wie is hier de vervuiler? De producent natuurlijk die solt met de gezondheid van de hele Nederlandse populatie. Laat die opdraaien voor de kosten van de talloze maagverkleiningen die mensen moeten ondergaan omdat ze anders allerlei chronische ziekten krijgen. Ik bedoel maar.

Eugeen Hoekstra