Column: Woonzorggroep SAMEN pakt flink uit, maar de deur blijft dicht

Woonzorgroep SAMEN heeft flink uitgepakt vorige week met een dik pamflet dat in de Zondagkrant zat. Goed verzorgd, kleurrijk en  fraai geïllustreerd met foto’s. Een compliment is op zijn plaats. Maar waar iedereen op zat te wachten werd niet gezegd: we zetten de deur op een kier open. We willen meedoen aan de pilot van minister de Jonge.

De brochure was vooral bedoeld om de verzorgenden en verpleegkundigen een hart onder de riem te steken en te laten uitschijnen dat het achter de muren van het verpleeghuis niet zo beroerd is. Het zorgpersoneel doet zijn best om de bewoners te vermaken. Dat geloof ik ook, maar de deur blijft wel op slot voor familiebezoek. Al weken. Waarom? Omdat men dit van hogerhand zegt. Alles moet potdicht. Van Uithuizermeeden tot Vlissingen veranderen verpleeghuizen in gevangenissen.

Het generieke karakter van de maatregel klopt niet in een land waar couleur locale belangrijk is en maatwerk primeert. Niet elk verpleeghuis is hetzelfde.  Opeens komt er een bevel dat alle verpleeghuizen op slot moeten. Bezoek mag niet. Er zijn provincies waar het virus amper huishoudt. Daar snappen ze helemaal niet dat de ‘één bezoeker per dag per verpleeghuisbewoner regel’ van tafel werd geveegd.

Er zijn verpleeghuizen waar het virus niet heerst. En waar het wel heerst komt doordat het virus via het verzorgend personeel het verpleeghuis binnen is gekomen. Test bezoekers op corona en laat ze beschermende kleding aantrekken.

Onze koning zei dat ‘we wel iets kunnen doen tegen het eenzaamheidsvirus.’ Sterven aan het virus is erg, maar doodgaan aan eenzaamheid is nog verschrikkelijker, menen mantelzorgers. Zij smeken de overheid om hun dierbare in het verpleeghuis te mogen bezoeken, maar het mag niet zolang er geen beschermende middelen zijn.

Zo is de cirkel rond, maar wel een beschamende vertoning dat na weken die middelen en tests op corona er nog niet zijn. Intussen adviseert de Raad voor Volksgezondheid ‘Laat verpleeghuizen zelf hun bezoekregeling maken.’ Helemaal mee eens.

Er gaat een petitie rond op het internet met een pleidooi voor versoepeling van de bezoekregeling voor de mantelzorgers van bewoners in verpleeghuizen. In de motivering wordt gesteld dat onderzoek en de alarmerende acute werkelijkheid laat zien dat isolering leidt tot psychische en lichamelijke gevolgen met als gevolg symptomen van depressie en mentale problemen.

Ook eenzaamheid is een risicofactor van belang. Bedoeld wordt dat er bewoners doodgaan aan eenzaamheid: ze stoppen met eten en drinken en raken in coma en sterven. Contact met de familie komt dan te laat. ‘De mentale verschraling kan ook dodelijk zijn’, zegt Anne-Mei The, hoogleraar langdurige zorg en dementie. ‘Heiligt het doel nog wel het middel?’ Duivelse dilemma’s doe je je zelf aan.

De petitie wordt aangeboden aan het kabinet. KBO-PCOB houdt, mede op initiatief van beroepsvereniging V&VN (Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland) een enquête onder mantelzorgers en andere naasten van verpleeghuisbewoners. Kortom, de druk op het kabinet om het bezoekersverbod te versoepelen neemt toe.

Intussen blijven de deuren dicht voor familie bij SAMEN en blijven de contacten beperkt tot zwaaien, beeldbellen en kaartjes sturen. Bewoners met dementie hebben er hier weinig aan. Je kunt ouderen nog zo vermaken in het verpleeghuis, zij lijden het meest aan gebrek aan persoonlijk contact.

Minister Hugo de Jonge is aan het bijdraaien. Hij was geschrokken van het relaas van Hugo Borst en Carin Gaemers. Toe, SAMEN, bedenk een plan dat persoonlijk contact mogelijk is. Wat was er mis met de ‘één bezoeker per dag per bewoner’ regeling? Bezoekers moeten klachtenvrij zijn, aan de 1,5 meter en strikte handhygiëne en bezoekuur streng vasthouden. Doe mee aan de pilots in het land, meld je aan bij de minister?

Eugeen Hoekstra