Column: Voorkom eenzaamheid!

Het is de week van de eenzaamheid. Mensen kunnen veel doen om eenzaamheid te voorkomen. Partners leunen teveel op elkaar, bouwen geen eigen vriendenkring op, gaan zelf de boer niet op om deel te nemen aan de samenleving. Iemand zei tegen mij: “we denken te weinig na over hoe we het leven waardevol houden. De besluiten die je neemt als je 60 bent, zijn van groot belang voor als je straks 80 bent.” Heeft hij gelijk?

Zijn boodschap? Wees geen huismus en doe mee in de samenleving. Mensen moeten bewuster worden gemaakt van een leven zonder een partner. Ze moeten er klaar voor zijn om zelf in hun eentje verder te kunnen met een hoop verdriet maar ook met nieuwe  aangepaste mogelijkheden. Vrijwilligerswerk doen voorkomt eenzaamheid. Voor een zinvol leven is het belangrijk om gezien te worden en erkenning te krijgen.

Er is bewezen dat computer- en internettraining helpt om eenzaamheid te verminderen. Handig zijn op de computer, is tegenwoordig een ‘must’. Met een computertraining vergroot je de zelfredzaamheid en dat geeft zelfvertrouwen. En hoe zit het met sociale media? Uit een onderzoek in de gemeente Heerlen onder oudere inwoners bleek dat gebruikers van sociale media hoger scoren op welzijn en lager op eenzaamheid.

Jongeren moeten perspectief blijven zien en ouderen de zin in het leven houden. Er zijn verpleeghuizen in ons land waar naast ouderen ook jongeren wonen. Het zijn meestal studenten die beloven met de ouderen om te gaan. Het blijkt dat ze samen de eenzaamheid aanpakken door elkaar te zien.

Geldproblemen zijn een belangrijke factor om eenzaam te worden. Geldgebrek leidt tot sociale isolatie. Een bloemetje voor de jarige zus of vriendin moet worden afgewogen tegen zaken als een ijsje voor de kinderen. De problemen met ‘de eindjes aan elkaar knopen’ leiden ook vaak tot een zich terugtrekken binnen de muren van de eigen woning.

De gemeente moet daarom een actief armoedebeleid voeren om eenzaamheid aan te pakken. Schakel Wonen Plus Welzijn, ouderenorganisaties en maatschappelijk werkers in en geeft ze het vertrouwen dat het geld goed terecht komt.

We bouwen woningen strak en recht waardoor contact maken niet wordt aangemoedigd. Dit moet anders. Je ziet steeds meer woningbouwplannen voor collectief wonen voor jong en oud. Ook jongeren wonen graag in hofjes waar meestal ouderen wonen. De gebouwde omgeving moet uitnodigen tot ontmoeten.

Bij het ontwerpen van inclusieve buurten is het van belang dat zowel de ontmoeting in de ruimte tussen de woningen, als de privacy van de bewoner in zijn huis tot hun recht komen. Het is belangrijk dat corporaties, gemeenten en architecten gezamenlijk hun aandacht verleggen van ‘een woning voor iedereen’ naar ‘een buurt(je) voor iedereen’.

Gedwongen verhuizen in het kader van de Wmo (doordat de aanpassing van de huidige woning wordt afgewezen) is niet goed als hierdoor betekenisvolle contacten worden verbroken met mensen in de buurt van betrokkene. Deze contacten zijn waardevol en moeten in de afweging meegenomen worden.

Zoals gezegd: eenzaamheid moet je voor zijn door actief te zijn in de samenleving op allerlei gebied. Tegelijkertijd moet de gemeente meer doen om eenzame mensen aan te moedigen leuke dingen te gaan doen. Ik zou zeggen: alle beetjes helpen.

Eugeen Hoekstra