Column: Steekpartij en een gemankeerde aanbesteding

Overal hoor je in onze regio de noodklok luiden over de gesloten jeugdzorg. Zorg om voor bijvoorbeeld agressieve jongeren of om meisjes die problemen hebben met loverboys. De gemeenteraad van Den Helder besteedt er een extra vergadering aan.

In Schagen blijft het stil. Niet geïnteresseerd? De VVD-fractie toont zich verontrust en heeft vragen gesteld aan het college. Wat is er aan de hand? Jeugdzorginstelling Horizon, waar jeugd uit heel Noord-Holland Noord terecht komt, haalde het nieuws  met de  berichten dat de veiligheid voor de jongeren die de instelling onder haar hoede heeft, niet op orde is.

Ook de kinderrechter was kritisch en verder zijn kinderen die er niet behandeld konden worden naar een tehuis bij de Duitse grens gebracht. Is allemaal voorbij, zegt Horizon, de instelling die de gesloten jeugdzorg uitvoert in opdracht van achttien gemeenten in Noord-Holland.

Maar over de aanbesteding zijn grote twijfels gerezen. Lees hierover het boek van Hélène van Beek, waarin ze beschrijft hoe de Zuid-Hollandse jeugdzorgaanbieder Horizon ten koste van concurrent Parlan in Heerhugowaard een monopoliepositie in een groot deel van Noord-Holland wist te krijgen. Lees en huiver hoe belangenverstrengeling, koehandel en onkunde de boventoon voeren.

In juni gebeurde er iets verschrikkelijks op het NS-station van Castricum. Een jongen van 18 werd neergestoken door jeugdigen uit de gesloten jeugdinstelling Antonius in Bakkum die valt onder Horizon Jeugdzorg. Een jongere bleek te zijn ontsnapt via een raam, de anderen waren niet teruggekeerd van hun verlof. Een goede reden voor de gemeenten om Horizon uit de aanbesteding te knikkeren, wat echter niet gebeurde.

Het antwoord dat zich niet eerder incidenten hadden voorgedaan en dat er tralies zijn geplaatst voor de ramen van Antonius, waren voor het college geruststellend genoeg. Niet voor de PvdA Castricum. Deze kwam met een groot aantal vragen richting het college. Waarom zijn de gemeenteraden niet betrokken bij de aanbesteding van Horizon? Het antwoord liet niet lang op zich wachten: de colleges gaan er over, niet de raden.  Op 12 november staat de kwestie wel mooi op de agenda van de raad.

Dat was niet tegen Dovemansoren gezegd. Zo kwam de Helderse fractie van de ChristenUnie met de eis om een onafhankelijk onderzoek naar de kwaliteit van Horizon in te stellen. Vrijwel alle fracties in de raad delen de zorgen over de vaak kwetsbare jongeren die ’niet de beloofde zorg krijgen’. De colleges kunnen ondertekenen wat ze willen, de politiek wil eerst volledige duidelijkheid, omdat er nog steeds diverse signalen zijn dat de veiligheid van de kinderen op Antonius in Bakkum onvoldoende is gewaarborgd.

Onrust is er ook over het feit dat er kinderen naar Harreveld in Gelderland worden verplaatst. Waarom is dat?  Wethouder De Vrij wacht de stemming van een motie niet af en is gaan praten met alle ‘betrokken partijen.’ Maar dit zal de behoefte aan een onafhankelijk onderzoek hoogst waarschijnlijk niet wegnemen.

De gemeenteraad van Enkhuizen heeft raadsbreed een motie aangenomen waarin het college wordt verzocht een onafhankelijk onderzoek te laten instellen dat inzicht moet geven in de kwaliteit van de accommodatie in Bakkum en antwoord moet geven op de vraag hoeveel kinderen sinds 1 januari 2019 buiten Noord-Holland zijn geplaatst. De motie zegt: Eerst het onderzoek dan pas praten over het ondertekenen van het contract met Horizon. Een soortgelijke motie van de Partij voor de Dieren in Alkmaar kreeg hier onvoldoende steun van de gemeenteraad hier.

Probleem is dat het onderzoek tijd zal vergen en dat ondertekening van het contract op zich zal laten wachten. Een drukmiddel die door colleges met graagte wordt toegepast. Want als je niet tekent, moet zo’n gemeente met een andere aanbieder een contract afsluiten, buiten de regio. Dat zal niet meevallen. Er is echter nog een uitweg door te kiezen voor verlengen van het bestaande contract. 

Horizon heeft de vaak aangehaalde uitspraken van de kinderrechter, het gebrek aan gedegen onderzoek naar de toedracht en hun vermoeden van mogelijke belangenverstrengeling aanhangig gemaakt bij de Rechtbank N-H. Diverse gemeenteraden (Uitgeest, Drechterland, Den Helder, Enkhuizen en Castricum) eisen een onafhankelijk onderzoek. En ook de betreffende aanbesteding, omdat onderzoeksjournalist Hélène van Beek  van deze aanbesteding geen spaan heel heeft gelaten. Wordt vervolgd.

Eugeen Hoekstra