Column: Sportkantines scoren slecht

De naleving van de verkoop van alcoholdranken aan 18-minners in onze regio is slechter geworden dit jaar. Het is nog steeds makkelijk om onder de 18 jaar aan alcohol te komen. De mate van naleving van de wettelijke grens van 18 jaar was weliswaar het hoogste bij slijterijen (67,6%), gevolgd door supermarkten (61,6%), maar bedroevend bij cafetaria’s (34,3%) en horeca (27,7%). Maar het meest opmerkelijk was de naleving bij sportkantines (12,9%).

In totaal zijn bijna 700 verkooppunten bezocht door mystery guests. Tijdens eerdere onderzoeken in 2015, 2017 en 2019 was de naleving respectievelijk 31%, 44% en 55%. De 37,6% voor 2022 toont aan dat de naleving is verslechterd.

Het onderzoek, dat om de twee jaar wordt gedaan, wordt uitgevoerd door de Universiteit Twente die mystery shoppers eropuit stuurt in de drie regio’s in Noord-Holland waaronder de Kop van Noord-Holland. De gemeenten leverden de hotspotlocatie aan voor het onderzoek. Er zijn na opschoning van de lijst 683 locaties bezocht. Ook zijn 67 thuisbezorgdiensten en flitsbezorgers onderzocht.

De alcoholwet houdt in dat aan jongeren onder de achttien geen alcohol mag worden verkocht. Het onderzoek moest uitwijzen hoe dit verkoopverbod voor deze doelgroep werd nageleefd. U weet intussen dat dit slecht gebeurt.

In onze regio zijn 683 verkooppunten bezocht door mystery shoppers voor het doen van een aankooppoging. Het aantal keren dat nee werd gezegd was 257. Oftewel 37,6%. Dit was exclusief thuisbezorgdiensten. De minste keren dat er nee werd gezegd was in de kantines van sportverenigingen: 13 keer van de 101 aankooppogingen. Oftewel 12,9%.

Het hoogste aantal keren dat nee werd gezegd tegen de koper gebeurde in de supermarkten: 85 keer van de 138 aankooppogingen. Dit is 61,6%. Kijken we naar de thuisbezorgdiensten dan blijkt het percentage slechts 1,5% te zijn. In cijfers uitgedrukt: van 67 aankooppogingen leverde slechts één keer een correcte naleving op.

In Schagen zijn 34 aankooppogingen gedaan in verschillende locaties. Hiervan zijn 16 geslaagd. Dit levert een nalevingspercentage op van 47,1%. Niet slecht als je kijkt naar Den Helder die met 33,3% uit de bus komt. Het kan nog slechter: 21,6% in Bergen.

Welke conclusies trekken de onderzoekers uit hun onderzoek? De naleving in de horeca en bij de sportkantines is in 2022 significant lager dan de naleving in 2019.  Dit is vooral van toepassing in de gemeenten Den Helder, Bergen en Alkmaar.

Toon Mans, bestuurlijk trekker van ‘In Control of Alcohol & Drugs’ en de burgemeester van Castricum  vragen zich af hoe het beter kan. ‘We kunnen de alcoholverstrekkers al veel bieden, zoals trainingen voor het personeel of de vrijwilligers, dus maak daar vooral gebruik van.” Dat zegt Mans alle keren tegen beter weten in, zo blijkt. Hoe kan het dat de naleving in supermarkten prima gaat maar slecht in de horeca en sportkantines?

De vraag hoe oud ben je of laat je ID zien, wordt amper gevraagd op locaties waar drank wordt ingeschonken. Het sociale component zal hiervan de reden zijn (het is er gezellig en dan vraag je niet naar de leeftijd). Toch moet het want ja, de wet moet wel worden nageleefd.

Of voert de gemeente een selectief handhavingsbeleid en wordt daarbij de horeca ontzien? Net als de sportkantines?  Het alcoholmisbruik kan rekenen op meer aandacht van gemeenten via de GGD. Naleving van het aankoopverbod is net zo belangrijk omdat alcohol het jonge brein aantast. Daarom is het belangrijk dat de gemeente bovenop de naleving zit.

Eugeen Hoekstra