Column: Spoedzorg dierenarts onbereikbaar

Wie in het weekeinde een dierenarts moet hebben vindt er moeilijk één. Te weinig dierenartsen leidt tot problemen vooral in het weekend en ’s nachts. Waar vind je dan een dierenarts? Vaak niet dichtbij. Mijn Jack Russell werd plotseling ziek tijdens een weekend en ik had absoluut een dierenarts nodig. Uiteindelijk kon ik een dierenarts in Noord-Scharwoude bereid vinden om naar mijn hond te kijken. Ik had nog geluk want ik hoorde mensen zeggen dat Uitgeest of Amsterdam.

Dierenartsenpraktijk VCHN in Middenmeer heeft onlangs de spoedzorg in de nacht vanwege personele problemen gesloten. Klanten met een ziek dier worden tussen 23 uur en 8 uur doorverwezen naar een dierenartsenpraktijk in Zwanenburg, halverwege Haarlem en Amsterdam.

In de Noordkop zijn zeven of acht dierenartspraktijken gevestigd. Dat is niet veel als je bedenkt hoeveel huisdieren er zijn in ons gebied. Mensen die gezelschapsdieren houden, hebben er gemiddeld meer dan één. Dit zijn gemiddeld  twee per huishouden (kat en hond of kat met hamster, etc.). Den Helder, Hollands Kroon en Schagen tellen samen 68.598 huishoudens. Dit betekent ruim 138.000 gezelschapsdieren tegen iets meer dan een handjevol dierenartsen. Honden en katten nemen het voortouw: 23,4% van de huishoudens heeft een kat; 17,8% heeft een hond.

Dierenartsen in Den Helder gaven in 2020 al aan dat zij genoodzaakt waren de spoeddiensten voor de nachten en weekenden uit te besteden aan spoedklinieken in Heerhugowaard, Alkmaar en/of Amsterdam.

Behalve veel lieve, begrijpende reacties, leidde dit, vooral op social media, helaas ook tot boze reacties, luidt het persbericht van Dierenkliniek Duinpark . “Deze beslissing is echter niet zomaar genomen; er is lang over nagedacht en gepraat en er zijn verschillende andere opties bekeken. Toch was de conclusie dat de situatie onhoudbaar was en dat dit de beste oplossing is voor iedereen.” Personeelstekort is ook hier niet vreemd.

Oorzaak van dit alles is een tekort aan dierenartsen. In Nederland is maar één universiteit waar dierenartsen opgeleid worden en die ook nog eens een numerus fixus heeft ingesteld. Dit beperkt het aantal toegelaten studenten en dus komen er te weinig dierenartsen van de universiteit af om ook de nachten en avonden op te vullen. Deze diensten komen nog eens bovenop de normale (meer dan) fulltime werkweek, waardoor het geen uitzondering is dat een dierenarts 80 uur achter elkaar aan het werk is.

Het tekort roept de vraag op of dat aantal opleidingsplekken niet omhoog moet. Het ministerie van landbouw, natuur en voedselkwaliteit laat dit momenteel onderzoeken, maar de uitkomsten worden pas na het zomerreces verwacht. Ook de Universiteit Utrecht wacht dit onderzoek af, en dus blijft het aantal opleidingsplekken voorlopig gelijk, zo meldt dagblad Trouw.

De opleiding tot dierenarts duurt zes jaar, dus het kan nog jaren duren voordat je het verschil merkt. Jaarlijks studeren er ongeveer 185 dierenartsen af aan de Universiteit Utrecht. Iedere zomer beginnen 225 studenten aan de opleiding, maar niet iedereen maakt hem af. Daarom wil de faculteit ook graag zij-instromers toelaten tot de masteropleiding. Daar wordt al een start mee gemaakt.

Jonge mensen staan te trappelen om dierenarts te worden maar ondervinden problemen om de opleiding te kunnen volgen. Tegelijkertijd groeit het aantal vacatures en moeten mensen met hun zieke dier kilometers rijden om bij een spoedarts te komen. Deze situatie leidt tot meer en onnodig dierenleed. Gelukkig gaat Universiteit Utrecht het aantal opleidingsplaatsen voor de masteropleiding Diergeneeskunde uitbreiden. Voorlopig is het een doekje voor het bloeden.

Eugeen Hoekstra