Column: Sjaak Euser: HVC weet precies wanneer ik mijn pasje gebruikte

De Huisvuilcentrale Alkmaar houdt u goed in de gaten. Neem het verhaal van Sjaak Euser die hij heeft neergepend in het Schager Weekblad van een tijdje geleden. Hij schreef dat hij HVC had gebeld.  Zijn pasje werkte niet, ook niet na vier pogingen. Nu komt het. Hij kreeg als antwoord: ‘U heeft de pas verkeerd gebruikt.’ Hoezo verkeerd gebruikt? Hoe weet u dat? 

Euser: “Waarop de druiloor meldde, dat met onze pas in april nog geslaagde stortingen waren gedaan en na 4 mei vier mislukte.”  Hoe weet hij dat? Euser staat perplex: ze weten bij HVC precies wanneer, hoeveel keer en hoe laat u een zak in de vuilcontainer gooit. Er is geen woord van gelogen, herhaalde Euser als ik hem vraag naar de column waarmee hij kond deed van zijn ervaringen met HVC.

HVC wil nog een stap verder gaan: de afvalcontainers krijgen een chip. Dan kan HVC ook vaststellen hoeveel restafval u deponeert. Codewoord voor dit systeem is: diftar. Oftewel gedifferentieerd tarief.

Elke keer als je afval in de container gooit word je afval gewogen en meteen van een prijskaartje voorzien. Waarom moeten we deze kant op?  Gemeenten met een gedifferentieerd tarief (Diftar) hebben vaak aantoonbaar betere afvalprestaties dan gemeenten met een vast tarief. 

In het jaarverslag 2018 staat dat HVC verwacht dat meerdere aandeelhoudende gemeenten hier in de toekomst voor gaan kiezen. HVC heeft dit jaar haar interne organisatie al voorbereid op de komst van Diftar.

Zo zijn computersystemen op elkaar aangesloten en is een test uitgevoerd om gechipte afvalbakken goed uit te lezen met de juiste apparatuur. Stapt  de gemeente Schagen ook over naar diftar? Ik ben bang van wel. In de recent verschenen Kadernota wordt gesproken over een grondstoffenplan.

Dat plan moet de inwoners aanzetten om nog beter afval te scheiden. Minder restafval dat is het doel. Restafval is duur omdat het Rijk afvalstoffenbelasting heft op het restafval en dat in rekening brengt bij de gemeenten. Zij rekenen dit met liefde door aan hun inwoners.

Om burgers te prikkelen hun restafval nog meer te verminderen wordt de afvalstoffenheffing naast vast recht een variabel tarief. Wie goed scheidt en weinig restafval overhoudt, is goedkoper uit dan wie veel restafval aanbiedt.

Een variabel tarief leent zich ook voor pervers gedrag: je dumpt het afval ergens anders (bij je buurman bijvoorbeeld of buurgemeenten) neer om zo de heffing laag te houden.

Hoe weet de gemeente hoeveel restafval je hebt afgegeven en waar je woont? Niet zo moeilijk: elke mini-container heeft een chip. Die leest alles wat de gemeente moet weten om je een rekening te sturen.

Er is nog een reden voor de chip:  het voorkomt het gebruik van niet-legale containers. Door het chippen van de minicontainers wordt herkend dat je probeert een niet-legale minicontainer te gebruiken.  

Zoals bekend zijn er grote bezwaren tegen het koppelen van het toegangssysteem  aan persoonsgegevens. Hierdoor wordt de privacybescherming van burgers in ernstige mate aangetast.

Gemeenten proberen dit recht te omzeilen door het opstellen van een privacyverklaring waarin staat hoe met de persoonsgegevens wordt omgegaan.

Privacy First  is van mening dat de combinatie van stortgegevens en adresgegevens een schending is van de privacy. Ik denk het ook.

De Autoriteit Persoonsgegevens heeft de gemeente Arnhem een dwangsom opgelegd vanwege privacyschending met adresgebonden afvalpassen.

Er zijn gemeenten in ons land die denken dat rechters het recht op privacybescherming ondergeschikt maken aan het klimaatdoel. Ik geloof er niets van. Het wordt tijd voor een proefproces.

Eugeen Hoekstra