Column: Noorderkwartier moet terug in nieuwe vorm

De sociale werkplaats moet terugkomen. In Schagen is hij gesloten voor nieuwkomers. Het falen van de participatiewet laat zien dat de wet niet heeft gewerkt voor arbeidsgehandicapten: er zijn er niet meer maar minder aan het werk gekomen.

In Schagen hadden we niet zo lang geleden de sociale werkvoorziening Noorderkwartier. Daar waren we trots op totdat iemand in de top het in zijn hoofd kreeg om de naam van het bedrijf te veranderen. Doel is om van het imago van de sociale werkvoorziening af te komen. Het heet nu ProActief.

Schande zou je zeggen want wat is er mis met de sociale werkplaats. Heel veel kennelijk. De directie redeneert dat er zo professioneel en marktgericht wordt gewerkt in het bedrijf, dat de naam de lading niet meer dekt. En zo is de naam ProActief uit de bus gekomen. Het kan verkeren.

Scheidend directeur Jan van Hooff zei in een openhartige bui: “Ik ben jarenlang behandeld door een psychotherapeut en ik red me prima. Dus wat is gehandicapt? Het gaat erom dat mensen gemotiveerd en goed opgeleid zijn. Daar krijg je ook een betere houding van en dat zie je bij ons terug.’’ Hoezo gehandicapt?

De beste man kan het goed bedoelen (het mankeren maskeren), daar niet van, maar worden deze werknemers ook marktconform beloond. Voor werknemers die onder de Participatiewet vallen is er zelfs helemaal geen cao.

Vorige week constateerde het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) dat de Participatiewet niet werkt. Wie niet op eigen kracht het minimumloon kan verdienen, zou aan het werk worden geholpen bij gewone bedrijven. Wie daar ook niet mee kan komen, zou een ‘beschutte baan’ krijgen via de gemeente. Dit gebeurt gelukkig ook maar het aantal dat instroomt is gering. 

De SP in de Tweede Kamer komt met een initiatiefwet om de sociale werkplaats nieuw leven in te blazen. Eerder sprak de Tweede Kamer al uit dat er een landelijk netwerk van sociale werkplaatsen moet blijven bestaan. De SP wil dit wettelijk regelen.

Kamerlid Jasper van Dijk stelde onlangs nog in dagblad Trouw, dat er meer geld nodig is voor de ‘sociale werkplaats nieuwe stijl’ zodat er meer mensen in dienst kunnen komen. “Een hele groep valt tussen wal en schip. In een beschaafd land hebben wij ook voor deze mensen werk. Het sluiten van de sociale werkplaats is een fatale fout geweest”, aldus van Dijk. CDA en PvdA willen niet terug naar de “sociale werkplaatsen oude stijl.” Gijs van Dijk (PvdA) spreekt van een “Sociaal werkbedrijf 2.0”.

Werkgevers zitten niet te springen om werknemers met een handicap, hoe gemotiveerd ze ook zijn. Waar werkgevers tegenaan lopen is de bureaucratie ,die door de gemeenten over hun hoofden heen wordt gegooid.

Zo is het aanvragen van de subsidie ingewikkeld en de uitbetaling gebeurt heel traag. Werkgevers willen dat de gemeente zorgt voor de begeleiding. Dit zelf doen of regelen willen ze niet.

Of het Noorderkwartier heet of ProActief, het belangrijkste is dat het weer open wordt gesteld voor mensen met een arbeidsbeperking die het beste tot hun rechtkomen in een sociale vriendelijke  omgeving.

Eugeen Hoekstra