Column: Mismatch van zevenduizend banen

Als er geen actie wordt ondernomen, dan is er in 2020 sprake van een mismatch in de regio Kop van Noord-Holland van 7000 banen. Dat wil zeggen dat er 7000 banen beschikbaar zijn, waarvoor er geen geschikt personeel in de regio aanwezig is. En onze regio is bijna de enige in Nederland waar de werkloosheid stijgt terwijl deze in de rest van het land juist afneemt. Neem de gemeente Schagen. Van 805 mensen met een WW-uitkering in september stijgt het aantal in oktober naar 838. En ruim de helft is ouder dan 50 jaar. Bijna overal in Nederland dalen de werkloosheidscijfers maar in Schagen niet.

Is Schagen de enige met slechte cijfers in de Noordkop? Nee, ook Den Helder kijkt tegen een toename aan van de werkloosheid. Van 1.094 mensen met een WW-uitkering in september naar 1.110 in oktober. Op Texel zaten in oktober 189 mensen met een WW-uitkering op de bank. In september waren het er 153. Hollands Kroon komt als beste uit de bus. Hier daalde de werkloosheid van 959 in september naar 954 in oktober.

Hoe kan het dat in onze regio de werkloosheid zo stijgt? Waar landelijk het aantal WW-uitkeringen in de horeca met een kleine 4% toenam, is dat hier bijna 10%. De seizoensinvloeden in de horeca  zijn in onze regio aanzienlijk sterker dan landelijk. Hoe komt dit? Kan de Horeca hier blijkbaar gemakkelijk van zijn personeel af? Het UWV zegt er niets over in de Nieuwsflits van oktober. Hoe dan ook, ontslagen personeel in de Horeca zou zo aan de slag moeten gaan in een andere sector want de economie is uit het dal gerezen maar kennelijk niet hier.  

De Kop werkt, Ontwikkelingsmaatschappij Noord-Holland Noord, provincie en gemeente steken al jaren miljoenen in de economie en dan mag je verwachten dat de werkloosheid daalt en er heel vele nieuwe banen bijkomen. Dit gebeurt echter niet.

De ING zegt dat de groei in de Kop van Noord-Holland onder gemiddeld is en dat het aantrekken van gekwalificeerd personeel, gegeven de bevolkingsopbouw, een uitdaging is. Los van de zaadveredeling en de gedefinieerde regionale topsectoren zoals het toerisme, zijn er volgens ING geen echte snelgroeiende sectoren in de Kop, zoals elders de dienstensector. Hoewel het arbeidsethos hoog is, schrijft de bank, schort het door een vergrijzende bevolking en gebrek aan jongeren ook in onze regio regelmatig aan goed hoogopgeleid personeel.

Hier en daar hoor je spreken van een mismacth van zevenduizend banen. Dit betekent dat vraag en aanbod flink uit elkaar lopen in de Kop. De bevolkingsopbouw, maar ook de onderwaardering als woonregio werkt niet in het voordeel van de regio, voegt de ING toe aan zijn analyse over de economie in de Kop. Hoe kan het beter?

Alle heil wordt verwacht van de stuurgroep De Kop Werkt die een hele reeks projecten op stapel heeft staan maar niet vooruit te branden is. Zo ligt het regionaal ambitiedocument al een jaar te verstoffen. Kijk naar de miljoenen die tot nu zijn geïnvesteerd in allerlei projecten die de regionale economie moeten opstuwen, desondanks blijft de economische groei in de Kop ondermaats en stijgt de werkloosheid.

Bovendien wordt er met bange ogen gekeken naar Petten met zijn kernreactor en aanverwante bedrijven. Komt Pallas? En naar de helihaven in Den Helder die het erg moeilijk krijgt als in Oost-Groningen een helihaven komt. En naar de offshore-industrie die last heeft van de lage olieprijzen. En in tegenstelling tot de rest van het land blijft de verkoop van woningen in de regio behoorlijk achter. En vergeet niet de aanzuigende werking vanuit de randstad. Hiertegen is geen kruid gewassen. Kortom, de seinen staan niet gunstig.

Projecten moeten de situatie verbeteren maar wat niet te stuiten is de autonome demografische ontwikkeling in de regio: een vergrijzende bevolking en een krimpende beroepsbevolking. Die ontwikkeling is niet tegen te houden. Neem je beide tot uitgangspunt dan zouden er heel andere plannen op tafel liggen. Maar helaas gebeurt dit niet. Die zevenduizend banen blijven op deze manier boven de markt hangen.  

Eugeen Hoekstra