Column: GGD is een ballentent

Bel, doe niets digitaal met de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) als u een afspraak wil maken. Bijvoorbeeld omdat u zich wil laten testen of omdat u een afspraak wil bevestigen voor een inenting. Doe niets digitaal. Dit mag best geadviseerd worden na berichten dat het digitale systeem van de GGD zo lek is als een mandje. Na de ophef werkt de GGD aan verbeteringen van het systeem, maar het vertrouwen is verdwenen. Intussen zijn heel veel privégegevens in handen gekomen van mogelijk kwaadwilligen die ons proberen op te lichten en draait het systeem langzamer. Dit betekent dat het vaccineren trager zal gaan. 

GGD-medewerkers met toegang tot CoronIT, het registratiesysteem voor coronatesten, hebben ook toegang tot paspoort- of identiteitsnummers en gezondheidsverklaringen van gevaccineerde personen. Dat blijkt uit een GGD-werkinstructie die is ingezien door de Volkskrant.

De gemeentelijke gezondheidsdienst laat zich wel vaker van haar slechte kant zien. Zo lukt het de 25 GGD ’s niet om al in december te beginnen met vaccineren. Dat kon pas halverwege januari. Ook het testen lukt niet goed.

Ondanks aandringen van verschillende kanten is er nog steeds geen testlocatie in Schagen. Ook het zoeken naar goede priklocaties in onze regio gaat moeizaam. Hoe komt het toch dat de GGD ‘s zo slecht functioneren? 

De GGD ’s worden betaald door de gemeenten, die bekend staan als schraalhans keukenmeester. De GGD ’s hebben dezelfde bureaucratische trekken als de gemeenten: log, een hang naar regels, procedures, voorschriften en werkinstructies. Ze kunnen snelle veranderingen niet bijbenen. 

Tien jaar geleden heerste in Nederland de Mexicaanse griep. Toen besloot de overheid de vaccinatie over te laten aan defensie. Dat ging toen prima. Waarom heeft de huidige regering nu besloten de verstofte en trage GGD in te schakelen en defensie te passeren? Een goed antwoord op deze vraag is nooit gekomen.  

Uit alles blijkt dat GGD ‘s onvoldoende in staat zijn om te voldoen aan de eis om 24 uur per dag actief te zijn met het testen. Ze komen medewerkers tekort. Hierdoor is de GGD een tijd gestopt met het contactonderzoek: het nabellen van contacten van coronapatiënten. Een heel slechte zaak omdat zo eventuele brandhaarden niet snel konden worden getraceerd en aangepakt.

Dit is nog niet alles. De GGD gebruikt een onveilig computerprogramma. Het is zo lek als een mandje. Dit betekent dat persoonlijke (medische gegevens) voor iedereen is in te zien. Hackers maken er handig gebruik van.

Ook blijkt dat GGD-medewerkers privégegevens van duizenden Nederlanders uit coronasystemen van de GGD hebben verkocht aan handelaren, van wie zeker is dat zij er misbruik van zullen maken. Het gaat om bijvoorbeeld het Burgerservicenummer(BSN), adresgegevens, maar ook om informatie over zwangerschappen en allergieën.

De problemen met persoonsgegevens zijn allang bekend bij de GGD. Zo’n 2000 medewerkers hebben toegang gekregen tot de informatie over de vaccinregistratie. Verschillende GGD-medewerkers bevestigen dat zoekopdrachten niet gecontroleerd werden. Daarmee dreigt hetzelfde probleem te ontstaan als bij het inplannen van vaccinaties.

De datalek bij de GGD was in het Vragenuurtje in de Tweede Kamer afgelopen dinsdag onderwerp van gesprek. Er is sprake van patroon, zei de CDA-woordvoerder mevrouw van den Berg. Ze zei ‘We staan hier nu voor de vierde keer binnen een jaar. Vorig jaar maart was er een lek bij het RIVM. In juli spraken we over twee schijven die waren vertrokken uit de kluis van het Donorregister. En nu is er dit weer.’

Wat precies de omvang is van het lek en voor wie dat geldt, is op dit moment niet te zeggen. Wees gewaarschuwd: alleen bellen!!

Eugeen Hoekstra