Column: APK nodig voor oude windmolens?

De kans dat in onze regio een wiek van een windmolen door harde wind afbreekt, zoals gebeurde in Zeewolde in Flevoland, is erg klein. Dat zegt Chris Westra, expert op het gebied van windmolens en windenergie, tegen NH Nieuws. Niettemin gebeuren er ongelukken zoals in 2018 in Warmenhuizen. Lees verder.

Op 2 januari 2022 brak bij Enschede een wiek van een windturbine af. Hoe de wiek af kon breken is nog steeds niet duidelijk. De bewuste windmolen was een paar maanden voor het incident in gebruik genomen. In mei 2008 verloor de windturbine langs de N245 bij Warmenhuizen een rotorblad van 23 meter lang en 3000 kilo zwaar. Hij brak af en belandde  aan de andere kant van de provinciale weg. Gelukkig werd hierbij niemand gewond.  In december 2014 raakte in het IJsselmeer bij Medemblik een windmolen beide wieken kwijt. Metaalmoeheid zou de oorzaak zijn geweest.

Emeritus hoogleraar van de TU Delft, Gerard van Bussel, pleit voor een periodieke APK van windturbines in het blad Cobouw. De reden is logisch: wisseling van eigenaren en het verwateren van de zorg voor de veiligheid.

Van Bussel:  “Want hoe verder je verwijderd raakt van de opleverdatum van een park of molen, hoe diffuser de situatie wordt. De eerste vijf jaar verzorgt doorgaans de fabrikant het onderhoud en de inspecties. En vaak worden die contracten nog wel een of twee termijnen verlengd. Maar vroeg of laat verandert een park een keer van eigenaar en dan melden zich andere partijen die net wat voordeliger onderhoud of keuringen kunnen uitvoeren. En zolang er niet wettelijk vastligt waaraan je moet voldoen, verwatert het inspectieregime en begeef je je op een hellend vlak. Dat moet je niet willen.”

Het is nu wel zo dat turbines na twintig jaar periodiek gekeurd moeten worden. Stel dat een turbine van deze leeftijd door de keuring komt, dan kan de windturbine nog jaren zijn dienst doen zonder nog eens te worden gekeurd. Eigenaren kunnen failliet gaan. Zo weet Cobouw weer te melden dat Fabrikant NedWind, producent van de afgebroken windturbine bij Zeewolde, failliet is gegaan en het eigenaarschap is overgenomen door buitenlandse partijen of een combinatie van beiden (na doorstart).  Hier is dus sprake van vrijblijvendheid van jewelste.

De Inspectie Leefomgeving en Transport is volgens de oud-hoogleraar goed toegerust om zo’n APK- of keuringsplicht uit te voeren. Hij beseft ook dat je daarmee niet alles ondervangt en dat een inspectiebureau of de toezichthouder wel eens wat over het hoofd kan zien. “Maar je haalt het toeval en de vrijblijvendheid eruit. Dat lijkt me van cruciaal belang.”

Cobouw meldt dat de brancheorganisatie van windturbines NWEA niet meteen een wettelijke APK wil en liever wacht op de uitkomsten van het onderzoek dat de eigenaar van de windturbine Vattenfall laat uitvoeren. De windturbines in Zeewolde staan er bijna 24 jaar. Als het goed is zijn ze vier jaar geleden volgens protocol gekeurd. Het onderzoek van Vattenfall moet uitwijzen of dit inderdaad is gebeurd. Overigens zou het veel beter zijn als een onafhankelijke instantie het onderzoek doet.

Robert Portier, woordvoerder van Vattenfall, bevestigt dat het verouderde type windmolen in Zeewolde niet meer in Noord-Holland staat. En om de veiligheid te waarborgen keurt een commercieel bedrijf de turbines twee keer per jaar. ‘Bovendien worden alle turbines meerdere malen per jaar onderzocht.’

Veiligheid moet altijd op de eerste plaats staan. Daarom is het een goed idee dat voor windturbines een wettelijke APK komt die door een onafhankelijk keuringsinstantie wordt uitgevoerd. Opmerkelijk is ook dat Vattenfall aanvankelijk meldde dat de machine de avond ervoor in storing was gegaan, zichzelf had stilgezet en een paar uur later was afgebroken. Maar die lezing bleek niet te kloppen. Dit laatste roept nog al wat vragen op.

Eugeen Hoekstra