Massaontslagen

Twaalf duizend huishoudhulpen op straat. TSN Thuiszorg, die ook in Schagen en Hollands Kroon actief is, dreigt om te vallen. Wethouder Ben Blonk weigert de code Verantwoordelijk Marktgedrag Thuisondersteuning te ondertekenen. Hebben deze dingen met elkaar te maken? Ja, hij betaalt willens en wetens onder de prijs met dit dramatisch effect als gevolg. Overigens is hij niet de enige wethouder die zo handelt.

De code houdt afspraken in over arbeidsvoorwaarden zodanig dat de medewerkers die zorg en hulp verlenen niet worden onderbetaald. Voortaan gaan gemeenten bij het inkopen van zorg meer letten op de kwaliteit. Dit betekent dat de prijs niet langer leidend mag zijn. Oftewel er moet een einde komen aan de verpaupering in de thuiszorg.

Het document mag je best serieus nemen omdat het niet alleen door meerdere zorgorganisaties is ondertekend, ook een reeks gemeenten hebben hun handtekening eronder gezet. Oud-CNV-voorzitter Doekle Terpstra, niet de minste onder ons, had de Code opgesteld en had hem gepresenteerde aan staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA) die zich er positief over uitliet.

Het merkwaardige is nu dat wethouder Blonk de code onderschrijft, sterker nog, hij citeert uit het document er lustig op los, maar wenst hem niet te ondertekenen. Wel onderschrijven, maar niet tekenen. Als je een klomp draagt, zou hij terstond breken. Hoe geloofwaardig kun je zijn?

Blonk vindt de code in strijd met het beleid dat door de gemeenteraad is vastgesteld. Hij vergeet te zeggen dat dit rampzalige beleid er niet zomaar is gekomen. Hij is er zelf over begonnen. Sterker nog, hij heeft zelf de voorstellen voor gedaan. Zijn tactiek is nu om zich te verschuilen achter de gemeenteraad: als het beleid veranderd moet worden, dan hoor ik dit graag van de raad. 

TSN Thuiszorg, die nu in grote problemen is gekomen, had een paar weken geleden een brandbrief gestuurd naar het gemeentebestuur van Schagen. In de brief werd erop gewezen dat er een discrepantie is met de door de gemeente gehanteerde tarieven voor de huishoudelijke hulp. Schagen hanteert lagere zorgtarieven dan de code aangeeft. Je kunt dus zeggen dat Schagen verantwoordelijkheid draagt voor het afbraakbeleid in de zorg.  

Er is een gesprek geweest tussen de wethouder en TSB Thuiszorg naar aanleiding van de brief. Maar dit heeft niet geleid tot overeenstemming. Schagen dient het huidige contract uit en TSN verliet met lege handen het gemeentehuis.

Maandag gaat de curator aan de slag om een faillissement van TSN Thuiszorg te voorkomen. Het zorgbedrijf heeft contracten lopen met driehonderd gemeenten. Ook met Schagen. De curator gaat na of de gemeenten genoeg betalen. Die te weinig betalen zullen worden gesommeerd meer te betalen of anders het contract te beëindigen.Doorgaan met afbraaktarieven is geen optie meer.

Gemeenten hebben de wettelijke plicht om zorg te regelen voor mensen die dat nodig hebben. Gaat TSN Thuiszorg failliet dan moet er een andere zorgaanbieder op staan om de noodzakelijke hulp over te nemen. Maar of dan hetzelfde te lage tarief zal gelden is zeer de vraag. Andere thuiszorgorganisaties willen het niet laten aankomen op een faillissement en zullen meer geld vragen van de gemeenten.

TSN Thuiszorg wordt verweten zich niet snel genoeg te hebben aangepast aan de ontwikkelingen in de zorg. Ze probeerde het onheil te keren door de lonen te verlagen van de huishoudhulpen. De rechter stak er een stokje voor en kwam TSN daardoor klem te zitten met uitstel van betaling als gevolg.

Maar er zit ook een andere kant aan de zaak.De Huishoudelijke Hulp Toeslag, bedoeld om thuishulpen aan de slag te houden, had moeten helpen, maar veel gemeenten, waaronder Schagen, weigerden over te gaan tot het uitgeven van voordelige dienstencheques waarmee cliënten de huishoudelijke hulp zelf kunnen regelen. De wethouder vond het systeem ingewikkeld zonder te vragen wat u en ik ervan vind. Schagen gebruikt de toelage om het schrappen van de poetshulpwat later te laten ingaan, maar dit is slechts uitstel van executie. En afgewezen en nieuwe hulpvragers hebben er niets aan. 

Nu schijnt alle hoop gevestigd te zijn op minister Asscher (Sociale Zaken) die nog veel geld heeft liggen voor banenplannen. Zo is er van 190 miljoen euro nog maar 140 miljoen uitgegeven aan de dienstencheques. Het is te hopen dat TSN Thuiszorg kan worden gered van de ondergang, want anders wordt de kerst voor sommige zorgbehoeftige mensen een heel ongelukkige periode. 

Eugeen Hoekstra