Kantelen

De overheid is goed in het gebruik van verhullend taalgebruik als het gaat om bezuinigingen. De meest voorkomende dwaalwoorden zijn ombuigingen en hervormingen. Maar er is nu een nieuwe term bijgekomen: kantelen. Ik ben het woord tegengekomen in een ambtelijk stuk van de gemeente Schagen, dat gaat over de hulpverlening aan kwetsbare ouderen en mensen met een fysieke of verstandelijke beperking. Dit in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning.

Kantelen houdt een strategische keuze in dat geld moet opleveren voor de gemeente. Die keuze houdt in dat de cliënt die een scootmobiel aanvraagt bij de gemeente naar huis gaat met twee telefoonnummers. Het ene dat ervoor zorgt dat de wekelijkse boodschappen thuis worden gebracht en het andere voor het regelen van vervoer naar de wekelijkse bingomiddag. De scootmobiel kan op deze manier in het magazijn blijven.
Deze denkwijze vergt ook een omslag bij de gemeente.

Het komt erop neer dat de gemeente en de hulpvragende burger samen op zoek gaan naar oplossingen die voor de hand liggen. Daarbij staat voorop wat de cliënt wel kan en niet wat hij niet kan. Te stellen dat dit een verkeerd uitgangspunt is niet terecht. Schagen kent diverse instellingen die ouderen en gehandicapten helpen vanwege hun mobiele beperkingen in huis en daarbuiten. Het is daarom logisch dat voor hulp eerst wordt gekeken naar het hulpaanbod dat er al is in Schagen en wat de hulpvrager nog zelf kan doen.

Hoewel de redenering logisch klinkt is het de vraag of het goed zal uitpakken. Het vraagt van ambtenaren specifieke kennis en vaardigheden om hulpvragen goed te kunnen uitdiepen. Het vraagt veel van de samenwerking tussen gemeente en de hulpgevende instellingen. Het vraagt veel van de hulpvragers die gewend zijn te vragen wat zij willen. De gemeente zal de hulpvrager doorzagen over zijn sociale leven. Hij zal zich daarbij ongemakkelijk voelen en afhaken. De medische keuring wordt vervangen door een sociale keuring. Niet iedereen zal hiervan gediend zijn.

Veel wordt verwacht van de bestaande welzijnsinstellingen in Schagen, maar zij zien de grens van hun mogelijkheden in zicht komen. Daarbij komt dat voor deze instellingen kortingen dreigen op subsidies van de AWBZ en de gemeente. In die zin begint de kanteling onder een verkeerd gesternte. Ook moet worden afgewacht hoe rechters reageren op de nieuwe werkmethode van de gemeente, Jurisprudentie leert dat gemeenten de Wmo niet goed uitvoeren door te vinden dat het bestaande hulpaanbod in de gemeente voor de cliënt volstaat. De rechters vinden dit vaak te schraal en geven cliënten gelijk. Het is daarom de vraag of de hulpvrager veel opschiet met de nieuwe werkwijze. Ik ben bang van niet.  

Eugeen Hoekstra