Column: Jan Terlouw haalt z’n kop uit het zand

Onlangs las ik Kop uit ’t zand van Jan Terlouw, waarin hij een spannend verhaal vertelt dat plaatsvindt in een dystopisch decor van rampen. Overstromingen, branden en orkanen teisteren de wereld. Gelukkig is het een verzonnen toekomstverhaal. Het is allemaal nog niet gebeurd en we hebben nog de tijd om er iets aan te doen. Dat is de boodschap van Terlouw.

Toch lijkt het erop dat zijn voorspellingen aan het uitkomen zijn. De wereld staat in brand. In Griekenland, Turkije, Californië en Siberië woeden al geruime tijd alles verwoestende bosbranden. En nu zelfs in Italië. Wanneer is Nederland aan de beurt?
Dat Nederland eerder door het water dan door het vuur wordt bedreigd is een feit. De Verenigde Naties stelden een ‘World Risk Report’ op waarin de meest gevaarlijke gebieden op aarde worden genoemd. Nederland staat met stip op nummer één van de meest gevaarlijke gebieden in Europa en krijgt zelfs het predikaat ‘levensgevaarlijk’ toebedeeld. In dat levensgevaarlijke gebied vormt Den Helder de voorhoede. Alleen doordat Nederland een rijk land is en goede waterbouwkundige maatregelen heeft genomen wordt de kans op overstroming aanzienlijk verkleind, anders zouden we er net zo aan toe zijn als Bangladesh. Terlouw wijst ook op dat feit.
Overstromingen en bosbranden zijn het gevolg van klimaatverandering, die ontstaat doordat de aarde geleidelijk opwarmt. Die opwarming heeft alles te maken met het gebruik van fossiele energiedragers zoals aardolie, aardgas en steenkool. Onze verwarmingsketels stoken we op aardgas en onze auto’s rijden op benzine. In het rijke deel van de wereld doen we er bijna allemaal aan mee. We weten niet hoe we onze consumptieve gretigheid moeten beperken.
Op maandag  9 augustus wordt een wetenschappelijk rapport van de IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) gepubliceerd waarin te lezen staat hoe de aarde er aan toe is. Er staan aanbevelingen in voor overheden wat er nodig is om de verdere opwarming van de aarde tegen te houden.
Tot nu toe spraken landen van alles met elkaar af maar kwam er weinig van terecht. Nog steeds vindt er massale verbranding van fossiele energiedragers plaats. Nog steeds vindt er op grote schaal ontbossing plaats. Nog steeds worden er grote hoeveelheden plastic gebruikt waarvan een groot deel niet wordt hergebruikt maar in de natuur terecht komt.
De welvaart in de rijke wereld vraagt z’n tol: vervuiling van onze leefomgeving, bosbranden en overstromingen. Bovendien is het het arme deel van de wereld die het vaakst wordt getroffen en het meest moet lijden.
Kortgeleden zag ik een programma dat over Saint Tropez ging, de kustplaats voor de superrijken. Er liggen miljoenenjachten in de haven en de villa’s zijn alleen te betalen voor biljonairs. Het contrast met een arm vissersdorp in Afrika kan niet groter zijn. Het is het gevolg van het wereldwijde neoliberale economische stelsel. Het kapitaal hoopt zich op bij de Dagobert Ducks terwijl miljoenen kinderen op de aarde honger lijden. Dat onrechtvaardige stelsel is de hoofdoorzaak van de milieurampen die nu plaatsvinden en zelfs Nederland bereiken. Denk aan de overstromingen in Zuid-Nederland.
Als bewindsman en kamerlid was Terlouw verantwoordelijk voor neoliberaal beleid. In Kop uit ’t zand roept hij op tot actie en veroordeelt hij de besluiteloosheid en de onwil van politici om rigoureuze maatregelen voor een beter klimaat te nemen. Hij vestigt zijn hoop op de komende generaties die wel op de bres gaan voor een beter klimaat. Al noemt hij niet concreet het economisch neoliberalisme als hoofdoorzaak van de wereldwijde rampen problematiek, impliciet is dat wel uit zijn boek af te leiden. Inmiddels is Terlouw vegetariër geworden en ook een tegenstander van intensieve veeteelt…
Kees Zwaan
Wil je niets missen uit Schagen en de regio?
Avatar foto
Kees Zwaan is vast columnist van Noordkop Centraal.



Geef hier jouw reactie (check eerst onze huisregels):
1 antwoord

Reacties zijn gesloten.