Column: Waarom zijn die rode lichten er nog?

Die rode lichten aan de oostelijke hemel van de stad Schagen zijn er nog steeds. Heeft ooit iemand verteld, toen de komst van windturbines werd gepropageerd als een weldaad voor het klimaat, dat die dingen licht zouden uitstralen en zodoende de nachtelijke duisternis ernstig zouden verstoren? Toen ze er inmiddels stonden zagen we die lichten voor het eerst. Rij aan rij ettelijke meters lang. Waarom is dit?

Het doel van dit licht is om piloten alert te maken op de aanwezigheid van de windturbine. Windturbines met een tiphoogte van 150 meter of meer krijgen een zogenaamde obstakelmarkering opgespeld. Deze bestaat uit een wit (bij dag) en rood (bij nacht) knipperlicht. De lichten worden met name ’s nachts als storend ervaren en als onwenselijk vanuit het oogpunt van behoud van duisternis.

Er is een oplossing. Mogelijk kunnen de windmolens een zender krijgen, zodat de lampen alleen aan gaan zodra er een vliegtuig nadert. Maar tot nu toe is er niets veranderd. Het blijft kermis in het zwerk.  In Duitsland wordt er wel wat gedaan aan het probleem. Hier wordt toegestaan dat de intensiteit van de verlichting wordt aangepast aan de actuele zichtomstandigheden. Bij goed zicht kan de lichtintensiteit teruggebracht worden tot 30%.

De Tweede Kamer heeft vorig jaar de motie Moorlag aangenomen. Hierin wordt de regering gevraagd om binnen twee jaar de lichthinder van windmolens weg te nemen. Wat is het antwoord geworden van de kant van de regering?  Lees mee.

De toenmalige minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen reageerde door te zeggen dat ze geen verplichting wil opleggen voor een naderingsdetectie die zorgt voor het in- en uitschakelen van de obstakelverlichting. Ze kiest voorlopig voor  vrijwilligheid. Het verplicht opleggen sluit ze overigens niet uit. Voor nieuwe windparken wordt onderzocht of er een verplichting kan komen. Ook zegt ze dat gemeenten mogelijk een rol kunnen spelen bij de vergunningverlening voor nieuwe windmolens.

Om ervoor te zorgen dat de lampen aangaan, krijgen vliegtuigen een transponder. Vaak hebben ze die al en daarmee zendt het vliegtuig een signaal uit. Windmolens met een ontvanger zetten daarna automatisch het licht aan. Dit systeem is in Duitsland uitgebreid getest. Daar is de lichthinder door windparken voor een groot deel afgenomen. Maar de minister schijnt geen haast te hebben. Vattenfall wil ook zo weinig mogelijk overlast voor de omgeving. De minister wil erover praten met onder meer de provincie en het Rijk.

Er is tot op heden geen nadere regelgeving voor obstakelmarkering in Nederland. Wel vindt op dit moment een proef plaats met het verminderen van de intensiteit van luchtvaartverlichting en de beleving van deze aanpassing door omwonenden, recent zijn hiervan resultaten gepubliceerd. Conclusies zijn hier nog niet aan verbonden.

Maar er is hoop. In het Zeeuwse windpark Krammer zijn met succes twee systemen uitgetest die naderende vliegtuigen ruim op tijd opmerken, zodat de waarschuwingslampen alleen dan hoeven te branden. De provincies en de windmolenbranche laten weten dat ze nu ‘kijken naar de uitrol van deze technieken over heel Nederland’. Maar dit kan nog jaren duren.

Eugeen Hoekstra