Column: Schagen en de grofvuilboete

Het is vast een grapje dat de gemeente overweegt geld te vragen voor het ophalen van het grofvuil. Nee hoor, het staat in het nieuwe Afvalplan. Een bescheiden bijdrage dat wel natuurlijk, zo begint het, en elk jaar, zo gaat het altijd, gaat het bedrag omhoog. Je kunt de klok erop gelijk zetten.

De gemeenteraad moet er nog over beslissen, maar in een tijd van dreigende begrotingstekorten grijpen politici alle mogelijkheden aan, mag niet schelen wat, linksom of rechtsom, om meer geld in de gemeentekas te krijgen. Toch is het een slecht idee. 

De introductie van de grofvuilboete heeft een paar jaar geleden tot grote commotie geleid in West-Friesland. De gemeentebesturen daar hadden besloten 20 euro per afhaalbeurt in rekening te brengen bij de inwoners.  De protesten waren niet van de lucht. De politiek was in rep en roer. Politici zeiden dat de boete vooral de zwakkeren in de samenleving dupeert, omdat ze bijvoorbeeld geen auto hebben om het grofvuil weg te brengen.

Ze waarschuwden dat de boete tot gevolg heeft dat mensen het grof vuil ergens langs de weg dumpen. Dit laatste is zeker denkbaar. Nu al zien we hoeveel stapels huisvuil opgestapeld liggen bij de ondergrondse afvalcontainers. De kliko’s zijn vaak overvol, terwijl HVC het aantal inzamelfrequenties niet heeft willen verhogen.

Gemeenten zien consumenten als een probleem: ze zijn de vervuilers. De echte vervuilers zijn de verpakkingsindustrie, de supermarkten en de maaltijdbezorging aan huis met hun overdaad aan verpakkingen waarmee consumenten worden opgezadeld. Dit kan veel minder. 

Toch zijn er al gemeenten bekend met de grofvuilboete. Huishoudens die meer gebruik willen maken van de haal- en brengservice van grofvuil, moeten zoals het heet ‘een kostendekkende vergoeding’’ betalen wanneer zij boven een bepaald maximum uitkomen. Elk huishouden krijgt een tegoed op een pasje. Is het tegoed op, dan moet er betaald worden. Niet de slechtste oplossing. 

Eén van deze gemeenten is Breda. Een bewoner had wat meubilair buitengezet en de afvalservice gebeld. Die kwam langs om het grofvuil op te halen. Deed het niet omdat er niet betaald was. Dat hoefde niet zei de bewuste mevrouw want zoveel was het niet. Toen ze naar buiten keek zag ze hoe groot de berg was geworden. Buren hadden er van alles bijgezet. 

Veel spullen en materialen die hergebruikt kunnen worden, vertegenwoordigen een waarde. Kringloopwinkels weten hier weg mee.  ‘Oude’ spullen worden vaak zonder pardon vervangen. Versleten huisraad, kapotte elektrische apparatuur en kleding worden vaak niet meer gerepareerd.  

Zonde vinden de kringloopwinkels en doen er alles aan om deze spullen een tweede of derde leven te bezorgen. Kringloopwinkels doen goed werk en vangen veel ‘grofvuil’ weg voor de ogen van de gemeente. Of ze hiervoor beloond worden door de gemeente? Ik denk het niet.

Het is best mogelijk dat, als de corona-crisis voorbij is en mensen minder gaan klussen, de toestand terugkeert naar normaal en niemand spreekt nog over de grofvuilboete.

Eugeen Hoekstra