Column: Koesteren

De bus voor het tweejaarlijkse bevolkingsonderzoek borstkanker stond deze keer niet in mijn eigen dorp Schoorl, maar een dorp vijf kilometer verderop. Op de dag van mijn afspraak fietste ik in het zonnetje naar de bus en nam plaats in de wachtruimte. De dames die er al zaten, bleken ook uit Schoorl te komen. Ze zaten – begrijpelijk – wat te mopperen over de reisafstand. Ze vonden dat je oudere mensen zoiets niet kunt aandoen, dat de gemeente dit beter moet regelen en dat zo’n extra afstand de drempel verhoogt om te komen. Dat soort dingen.

Zelf mopper ik als bestuurder in de zorg ook met enige regelmaat. Over tarieven die de werkelijke kosten niet dekken bijvoorbeeld. Of over het feit dat de zorg wordt gefinancierd vanuit verschillende wetten, wat leidt tot veel inefficiëntie en bureaucratie. En dan is er nog het gebrek aan ruimte voor innovatie: er is uitsluitend projectgeld beschikbaar, structurele financiering ontbreekt én er is altijd te weinig tijd om te kunnen bewijzen dat die vernieuwing tot goede resultaten leidt. 

Toch kijk ik de laatste tijd milder naar het Nederlandse zorgsysteem. Ik las bijvoorbeeld een artikel over de 11-jarige Sawyer uit Amerika. Hij heeft een zeldzame chromosoomafwijking en autisme. Dankzij hulpmiddelen en therapieën kan hij inmiddels lopen en praten en heeft hij een goed toekomstperspectief. De kosten, ongeveer € 30.000 per maand, werden vergoed door Medicaid. Dankzij nieuwe wetten wordt er echter fors bezuinigd op Medicaid en verliezen Sawyer en miljoenen andere Amerikanen hun zorgverzekering of aanvullende zorg.

Ik las ook een onderzoek over oudere remigranten. Maar liefst 9% van de geëmigreerde pensionado’s vindt de zorg in Nederland zoveel beter dan in hun nieuwe thuisland, dat ze besluiten weer naar Nederland terug te keren. In Frankrijk moet je voor herhaalrecepten altijd eerst een afspraak maken met de huisarts, die dan pas over drie maanden plek heeft. In Italië en Portugal zijn de wachttijden voor specialistische zorg heel erg lang. Ook wisselt de kwaliteit van zorg sterk per regio en is thuiszorg en verpleeghuiszorg slecht georganiseerd.  

Al met al genoeg reden om onze zegeningen te tellen én aan verbetering te blijven werken. Aan de dames in de wachtkamer vroeg ik of ze net als ik wél blij zijn dat er borstkankerscreening is in Nederland en nog gratis ook. Dat is in Amerika echt ondenkbaar. En dat werd volmondig beaamd. En nu maar hopen dat de bus de volgende keer niet nóg verder weg staat!