Column: In provincie Niet GroenLinks maar Forum is de grootste

De Statenverkiezingen zijn ook in Noord-Holland verrassend verlopen. De voorlopige uitslagen wijzen op een flink verlies voor de altijd dominerende VVD in de Staten. De liberalen zakken van de eerste naar de derde plaats. De grootste partij is Forum van Democratie geworden. Deze komt met negen zetels in de Staten. Forum kreeg iets meer stemmen (15,3%) dan GroenLinks. Deze kreeg 15,1% van de stemmen op haar naam. Beide partijen komen evenwel met negen zetels in de Staten. 

De VVD stelde teleur. De liberalen zijn op de derde plek terecht gekomen. Ze verloren veel stemmen en kwamen uit op 14,4 %. Aanvankelijk zag het er naar uit dat de liberalen met acht zetels terug zouden komen in de Staten. maar het worden er negen. 

Opvallend is hoe het vergaan is met de PvdA. Ze verloor ook deze keer weer en moet een zetel prijsgeven. D66 raakte ook veel stemmen kwijt in Noord-Holland. 

Wie ook flink heeft verloren is de SP. Die levert drie zetels in. Ook de PVV ziet haar aanhang kleiner worden en komt met drie zetels in de Staten terug.

GroenLinks en Forum van Democratie komen beide met 9 zetels in de Staten. Het is echter close to call zodat het om gaat spannen tot het moment dat alle stemmen zijn geteld. 

Volgens de voorlopige uitslagen, komt de verdeling voor de komende vier jaar er geheel anders uit te zien. De voorlopige stand is: GroenLinks 9 zetels (4); Forum voor Democratie 9 zetels (0); VVD 9 zetels (11); PvdA 6 zetels (7); D66 6 zetels (10); CDA 4 zetels (5); PVV 3 zetels (6); Partij voor de Dieren 3 zetels (3); SP 3 zetels (6);  ChristenUnie 1 zetels (1); 50Plus 1 zetel (1); Denk 1 zetel (0); Ouderenpartij 0 (1). Tussenhaakjes is de huidige zetelverdeling in de Staten.

Hoewel in verschillende gemeenten nog geteld moet worden is het waarschijnlijk dat in deze nieuwe zetelverdeling weinig zal veranderen.

Valt er nog met goed fatsoen een coalitie te vormen?  De Staten tellen 55 zetels. Een meerderheid begint bij minimaal 28 zetels. Forum kan als grootste partij beginnen met formeren. De kans dat ze in zee gaat met GroenLinks en D66 is niet groot vanwege het Klimaatakkoord. Daar is Forum van Democratie absoluut niet voor. 

GroenLinks zal een flinke stempel drukken op behoud van groen. De partij is niet voor bouwen van woningen in het buitengebied. Het CDA heeft hiervan een speerpunt gemaakt in haar verkiezingsprogramma: er is woningnood en uitbreiden is goedkoper en sneller dan inbreiden. De kiezers blijken hiervan niet onder de indruk te zijn want het CDA heeft stemmen verloren en komt met een zetel minder in de Staten: van 5 naar vier.  

Forum van Democratie heeft wel de harten geraakt van de kiezers. Met negen zetels vormt ze een machtige partij in de Staten. Maar wie wil met deze partij in zee?  Dat moeten partijen zijn aan de rechter flank: VVD, PVV en CDA wellicht. Samen hebben ze geen meerderheid. Kortom, ons wachten spannende tijden in de Staten. 

Eugeen Hoekstra