Column: Haal die scootmobiels onmiddellijk van de weg

Ik snap er niets van dat de scootmobiels nog steeds rondrijden. Net als de Stint is de scootmobiel levensgevaarlijk. De Stint is meteen van de openbare weg gehaald. De veiligheid kan niet worden verzekerd was de conclusie na het ongeluk op het spoor in Oss waarbij vier kinderen omkwamen.

Volgens cijfers van het CBS is het aantal verkeersdoden onder scootmobielrijders tussen 2010 en 2015 verdubbeld: van 19 naar 41. In 2016 in 2017 waren er respectievelijk 38 en 25 verkeersdoden onder gebruikers van onder meer de scootmobiel. Met deze cijfers hoef je niet te aarzelen: de scootmobiel is levensgevaarlijk in gebruik. Toch is er geen minister geweest die een verbod uitvaardigde om te zorgen dat die dingen niet meer op de openbare weg komen.    

Medio 2006 waren er in Nederland naar schatting 250.000 scootmobielen. Naar verwachting stijgt dit aantal naar 600.000 in 2030. Dat blijkt uit cijfers van Consument en Veiligheid over de toename van het aantal scootmobielen.

Er is van alles mis met de doorsnee scootmobiel. Belangrijkste euvel is het remsysteem. Net als bij de Stint moet je het gas loslaten om tot stilstand te komen. Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen noemde deze techniek in een Kassa-uitzending ‘levensgevaarlijk’, omdat mensen in een panieksituatie terugvallen op hun onbewuste reflexen en het stuur gaan vasthouden in plaats van los te laten. Het SWOV (De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid) vindt ook dat het remsysteem niet deugt en wil dat er een rem komt waarbij de bestuurder in de handel knijpt.

De reflex in een alarmsituatie is knijpen en niet loslaten. Heel vreemd is het dat de scootmobiels desondanks door de keuring zijn gekomen. En dat er niet ergens een bel is gaan rinkelen toen duidelijk werd dat het aantal dodelijke ongevallen verdubbelde in een paar jaar tijds. Oké, in 2012 ging er een vragenlijst rond van Veiligheid NL maar deze was beperkt en bood daarom weinig houvast.

Helaas is er meer aan de hand met deze elektrische karretjes voor minder validen. De meest gangbare scootmobiels met drie wielen zijn helemaal niet stabiel. Ze vallen makkelijk om. Het SWOV schrijft in zijn rapport dat de scootmobiel uit balans raakt na contact met een obstakel of oneffenheid, waarna de scootmobielrijder ten val komt. Dit is ook aan de hand bij een uitwijkmanoeuvre van de scootmobielrijder. De rijder voorkomt weliswaar een botsing maar dit leidt vaak tot een val uit zijn scootmobiel.

Voldoende aanleiding voor een oekaze uit Den Haag: houd die dingen binnen. Maar die komt er niet. Is dit niet vreemd? Minister  Van Nieuwenhuizen zegt te gaan praten met de fabrikanten. Dat schiet op. Voorlopig blijven die dingen rondrijden met dat ‘onnatuurlijke’’ remsysteem. Maar de Stint werd na het verschrikkelijke ongeluk meteen verboden. Is dat niet vreemd de een wel, de ander niet?

De gemeenten zijn hofleveranciers van scootmobiels. Althans ze maken die dingen niet zelf maar stellen ze beschikbaar in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Het zijn meestal driewielers. Deze zijn gevaarlijk zo blijkt uit het onderzoek van de SWOV. Ze vallen snel om en hebben een raar  remsysteem. Veiligheid is een belangrijk issue in gemeenteland.

Toch besluiten gemeenten niet om de levering van scootmobiels met deze tekortkomingen stop te zetten. Het is duidelijk dat het risico gelegd wordt bij de bestuurder: het remsysteem is correct. Dat u hem verkeerd gebruikt is echt aan u zelf te wijten. U bent nu gewaarschuwd. Bij een noodstop: gas loslaten. Er worden auto’s om minder teruggeroepen.

Eugeen Hoekstra