Column: Brandweer in last

De brandweervrijwilligers zien tot hun opperste verbazing dat het bestuur van de Veiligheidsregio in hun  lief- en leedpotje heeft gezeten en 25 euro per vrijwilliger eruit heeft gestolen. Dit betekent dat de personeelspot 75 duizend euro lichter is gemaakt. Ach, het zijn maar vrijwilligers.

Verschillende burgemeesters die in het bestuur van de Veiligheidsregio (waaronder Marjan van Kampen), zitten spraken er schande over, maar werden door een meerderheid overstemd en dus kan het bestuur van de Veiligheidsregio zijn gang gaan.

Bij deze korting is het niet gebleven. Het Rupsje Nooitgenoeg ging  met een grove stofkam door de begroting heen. Zo wordt € 230.000, – bezuinigd op de kantoorwerkplekken en interne audits, € 30.000, – door vermindering van taken en vrijwilligers, € 54.000, – door het afstoten van motorspuitaanhangers, scooters en dienstvoertuigen dat een verkoopopbrengst oplevert van € 100.000, – en ga zo maar door.

Een beetje Ondernemingsraad pikt dit natuurlijk niet. De werkgever pakt niet alleen je lief-en leedpotje af, maar ook het materieel waarmee je moet werken om branden goed te kunnen blussen.

Deze bezuiniging komt niet uit de blauwe hemel vallen. De gemeenten ,die de brandweer financieren, zeggen te moeten bezuinigen vanwege de jeugdzorg en de maatschappelijke ondersteuning. Daarom besloten de burgemeesters in het algemeen bestuur in maart 2021 dat Veiligheidsregio Noord-Holland Noord in 2022 en 2023 bijna 1,4 miljoen euro moet bezuinigen. Dat is structureel drie procent van het totale jaarbudget van ruim 70 miljoen euro.

Wie gaat nu bezuinigen op de brandweer? De brandweer in onze regio wordt bemenst door hoofdzakelijk vrijwilligers en dit maakt dat de brandweer hier hartstikke goedkoop is. Een beroepsbrandweercorps kost vele tonnen meer dankzij ‘onze’ goedkope vrijwilligers die hun motivatie halen uit de maatschappelijke waardering vanuit de bevolking.

De reden is dat gemeenten zeggen dat zij hun begroting niet sluitend krijgen. De jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning jagen de kosten op en dus moet de brandweer het ontgelden. Een onkies besluit wil ik het noemen: veiligheid gaat boven alles. Natuurlijk zullen onze bestuurders zeggen dat het wel meevalt en de veiligheid niet in het geding is. Dit mag zo zijn, je moet met je vingers afblijven van onze brandweermensen. Ze doen hun werk vrijwillig  en niet altijd zonder gevaar voor hun eigen leven.

Er staat voor volgend jaar opnieuw een bezuiniging op de rol. Op 12 november gaat het algemeen bestuur de dialoog voeren over de taakstelling van 1,5% voor 2023. Vergis u niet. Taakstelling kan je opvatten als een uiting van ambitie, maar dit is het niet. Als gemeenten gaan praten over taakstelling, dan bedoelen ze bezuinigen. In dit geval 1,5%  op een jaarbudget van 70 miljoen euro.

Daarnaast speelt nog een discussie die is overgewaaid uit Brussel, die vindt dat vrijwilligers niet thuishoren bij de brandweer. Europa  vindt dat vrijwilligers in strijd is met Europese en internationale regelgeving: er mag geen verschil bestaan tussen een beroepsbrandweerman/ –vrouw en een brandweervrijwilliger.

Het gelijkheidsbeginsel is hier debet aan. Een landelijke denktank is aan het werk gezet om oplossingen te bedenken: behoud van vrijwilligheid, toekomstbestendig stelsel, juridisch houdbaar, gelijkwaardige brandweerzorg, veiligheid van het brandweerpersoneel en praktische uitvoerbaarheid. Ga er maar aan staan, dat gaat nooit lukken zonder aan de taken van de vrijwilliger te zitten. Eerst komen ze aan hun personeelspotje. Daarna aan hun werk. Geen wonder dat de denktank zichzelf heeft opgeheven.

Eugeen Hoekstra